Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
CzęśćI.Rodzinnewięzispołeczne–perspektywateoretycznaibadawcza
Skutkisilnychwięziekskluzywnychmierzysięwtympodejściupozio-
memwsparciaipomocyotrzymywanychodgrupywsytuacjachtrudnych,
jakiwspólnymidziałaniamiwobrębierodziny,klanu,sąsiedztwa,zwłasz-
czawobeczagrożeńkataklizmami.Wskaźnikamiujętegowtensposóbka-
pitałuspołecznegostająsię:1)obiektywnepowiązaniapomiędzyjednost-
kamioraz2)powiązaniacharakteryzującesięodwzajemnianymzaufaniem
ipozytywnymiemocjami.Takpojmowanykapitałspołecznyprzynosiwie-
lekorzyści,zarównowpostacisubiektywniepojętegowysokiegopozio-
mupoczuciabezpieczeństwajednostekwichśrodowiskusąsiedzkim,jak
iobiektywnegowskaźnika,jakimjestspadekmorderstw,atakżewpo-
staciwyższegopoziomuosiągnięćedukacyjnychdorastającychwrodzinie
dzieci,żyjącychwbliskimsąsiedztwiepodsilnąkontroląspołeczną(C
OLE
-
MAN,1988;PAXTON,2002;CROSNOE,2004;BRUHN,2011).
SilnewięzirodzinneznalazłytakżeuznaniewpoglądachFrankaFur-
stenberga.PodchodząckrytyczniedowcześniejszychpoglądówDurkheima,
ColemanaiBourdieu,badacztentworzywłasnądefinicjękapitałuspo-
łecznego,którystanowinzasóbspołecznejżyczliwości,tworzonejwwyni-
kupodzielanianormipoczuciapowszechnegoczłonkostwa,dziękiktórym
jednostkamobilizujesiędoosiąganiakolektywnychlubosobistychcelów.
Dziękiczłonkostwulubafiliacjiaktorzy(członkowierodzinylubsystemu
pokrewieństwa)mogączerpaćbenefitywynikającezdzieleniasiędobra-
mi,sponsorowania,koneksji,wsparcia,otrzymywanezarównowobrębie
rodziny,jakipozanią”(F
URSTENBERG
,K
APLAN
,2004:221;F
URSTENBERG
,
2005:810).Wtensposóbtakrozumianykapitałspołeczny,podobniejak
kapitałludzki,dajeogromnąszansęosiągnięciaekonomicznych,politycz-
nychispołecznychcelów,podwarunkiemżejednostkabędziezakorzenio-
nawrodzinie(bądźwspołeczności,np.sąsiedzkiej)posiadającejwysoki
stopieńkapitału
28
.Badacztenstarasięrównieżopisaćkonsekwencjewcze-
28Furstenbergzwracauwagęnadwaźródłatakpojmowanegokapitałuspołecznego:jed-
nymjesttworzonywmałżeństwie–dziękiprocesowisymetrycznejwymianyuczuć,zadań,
wsparciaorazznieustannymdążeniemdokonsensusupomiędzypartnerami–układwspól-
nychzasadioczekiwań,rytuałóworazpamięci(nomos-building),którepołącząmałżonków
wjedność.Ówkonstruktwspólniezbudowanychnorm–częstoztrudemwypracowanyna
drodzekonfliktówinieporozumień–tworzyswoistąmaleńkąsubkulturę(F
URSTENBERG
,2004:
222).Drugimźródłemgenerowanegowrodziniekapitałuspołecznegosądzieci,awrazzich
pojawieniemsię–rodzicielstwo,czyliwychowywaniepotomstwaiwłączaniegowutworzony
wcześniejprzezmałżonkówświatrodzinnejsubkultury.Procesten–polegającynatworze-
niureguł,rytuałów,rutynowychdziałań,któremająnaceluregulacjęcodziennychzachowań
dzieciorazwyznaczeniegranicnnormalności”zachowań–jestrównoznacznyztworzeniem
kapitałuspołecznego(F
URSTENBERG
,2004).Natenelementkapitałuspołecznegozwracał
uwagętakżePortes,zauważając,żedzieci,pookresiewyłącznychkontaktówtypuface-to-
-face,włączanesąwświatzewnętrzny,wktórymbudująpowiązania(włączającwnietak-
żerodziców)zgrupamiszkolnymi,religijnymi,organizacjami,kulturalnymiipolitycznymi,