Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.ODPAŃSTWOWIENIEIRETERYTORIALIZACJA
21
gierododatniejsumiezasobów[zob.Bache2008:13].Jedynymkontekstem,
wktórymmożnamówićozachodzącejbezżadnejprzeciwwagidenacjonalizacji,
jestrozumienieowejdenacjonalizacjijakoodejciaodtraktowaniaterytorium
państwajakopodstawowejjednostkiodniesieniaorazzmiennejwyjaniającej
wnaukachspołecznych.Wtymujęciutezaoodpaństwowieniuwiatowego
systemupolityczno-gospodarczego(pojawiającasięsilniewrozważaniachnad
globalizacją[zob.Haggett2001,za:Czerny2005])pociągnęłazasobąpoważne
metodologicznereperkusje.Zanegowaniedominującejrolipaństwajakonatural-
nejjednostkiorganizującejporządekwiatowywymogłoniejakozmianępodejcia
doprzestrzeni.Pojawiłasiękrytyka„metodologicznejnacjonalizacji”,którazdo-
minowałaXIXiwiększoćXXwieku[ibidem].Zauważono,żepaństwonie
jestjużstatycznązmiennąniezależną,wyjaniającąbadanezjawiska(zob.tabela2).
Wycofywaniesięzradykalnejwersjitezyodenacjonalizacjinakorzyćrenacjo-
nalizacji[zob.Jessop2002b]niezmieniafaktu,żejasnowyznaczoneterytoria
przestałybyćadekwatnymijednostkamiodniesieniawwiecienazywanymsiecią
przepływów.Właniepoczucienieadekwatnocijednostekterytorialnychdlaba-
Tabela2.Odpaństwowienieiprocesyprzeciwstawne
Przestrzennyfetyszyzm*
Przestrzeńspołecznajakobezczasowaistatyczna
(odpornanahistorycznezmiany)
Metodologicznyterytorializm
Założenie,żewszystkiespołecznerelacjesą
zorganizowanewobrębiesamodomykających
się,powiązanychzzachowaniemodrębnoci
(dyskrecji)pojemnikówterytorialnych
Terytoriumpaństwajakozmiennawyjaniająca
ipodstawowy,nieodzownyaspektpaństwowoci
Metodologicznanacjonalizacja
Założenie,żewszystkiespołecznerelacjesą
zorganizowanewskalipaństwowejlubsąna
drodzedonacjonalizacji
Skalapaństwowajakonadrzędnypoziomwładzy
politycznej
państwowość,głównezałożeniageograficzne
Epistemologiazorientowanana
Procesowakonceptualizacjaprzestrzeni
państwa...
Przestrzeńpaństwajakoprocespolityczno-
-ekonomicznejregulacjiiinstytucjonalnych
przemian(niestatycznakonstrukcja,
pojemnikczyplatformadlaprocesów)
(...)podkreślającajejpolimorficzną
naturę...
Naturatawciążewoluuje,przyjmujeróżne
formy(terytorialnoćstanowitylkojeden
zwielugeograficznychwymiarów
przestrzenipaństwa)
(...)wwieluskalachprzestrzennych**
Regulacjepaństwaipolitycznezmagania
zachodząwwielupowiązanychzesobą
skalachprzestrzennych
Państwowaskalarnaorganizacjaiskalarny
podziałpaństwowychregulacjiewoluują
historycznie,aokazjonalniepodlegają
gruntownejrestrukturalizacji
ponadpaństwowegopodejścia
Krytycznaodpowiedźnauk
politycznych(?)wduchu
*Zob.Lisowski[2005:32];**Nietylkownarodowejstrukturzeorganizacyjnej.
Źródło:Brenner[2004:38,74]