Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Miękkasiła:nowakoncepcja?
awięcwtedy,gdyzrodziłasiękoncepcjamiękkiejsiłyNye’a.Takrozumianaglo-
balizacjaoznaczatrendrozwojowy,którytworzyramędlarozważańnadmiękką
siłąidyplomacjąpublicznąjakonarzędziemjejwykorzystania.Globalizacjanie-
siezmianywsposobachuprawianiapolitykizagranicznej,wtymwsztucedyplo-
macji.Tworzywarunki,wktórychkorzystnedlapaństwastajesięuruchomienie
zasobówjegomiękkiejsiły.
Istotnymzjawiskiemdlazrozumieniamiękkiejsiłyjestwzrostznaczenia
aktorówniepaństwowychwewspółczesnychstosunkachmiędzynarodowych.
Łączysięgozwykleztrendamiglobalizacyjnymiiprzesunięciemsięwładzy
zpaństwirządów(utrataczęścisuwerenności)nainnepodmiotyniepaństwo-
we:zarównoponadnarodowekorporacje,jakiorganizacjepozarządowe.Ich
wielkośćiwwieluprzypadkachglobalnyzasięgdziałaniasprawiają,że-jak
wprzypadkuGoogle-przejmująoneczęśćsuwerenności,zagwarantowanejdo-
tychczasdlapaństw.Skutkiudziałuaktorówniepaństwowychwstosunkachmię-
dzynarodowychodzwierciedlająsięwterminologiinaukspołecznych.Redak-
torzyniezwyklepopularnegopodręcznikaGlobalizacjapolitykiświatowej(tytuł
oryginałuTheGlobalisationofWorldPolitics),S.SmithiJ.Baylis,podkreślają,
żeużywająwyrażenianpolitykaświatowa”,gdyżzewzględunaudziałwniej
aktorówtransnarodowychniejestonaprowadzonajużwyłączniemiędzyna-
rodamiczypaństwami9.Jejuczestnikamisąobecnierównieżaktorzyniepań-
stwowi,zktórychczęśćstajesięaktoramitransnarodowymi,gdyżreprezentują
przedstawicieli,kapitałiinteresywięcejniżjednegopaństwaidziałająnaarenie
międzynarodowej.
Ponieważjednakprerogatywynowychaktorówstosunkówmiędzynarodo-
wychsąodmienneodtychwynikającychzuprawnieńnadanychsuwerennemu
państwu,powstajepotrzebawyjaśnieniaprzyczynskutecznościichdziałań.Jest
onaopartazarównonazasobach,któremogąkontrolowaćaktorzyniepaństwowi,
jakinaichsileprzyciągania,awięcmiękkiejsile.Niemniejaktorzyniepaństwo-
winiedziałająwpróżni,nacowskazująprzedstawicieleutylitarnegoneolibera-
lizmu,podkreślającwłączenieichdopolitykizagranicznej10ipowstawaniedzię-
kitemusieci,tworzonejwrazzaktoramipaństwowymi.
Kolejnąprzyczynąrozwojukoncepcjimiękkiejsiłyjestzjawiskomediatyzacji
polityki,wtymstosunkówmiędzynarodowych.Takżewanalizachużyciamediów
wpolitycezagranicznejzwracasięuwagęnanarastającąsymetrycznośćrelacji
międzypolitykamiapracownikamimediów,zastosowaniezaśmediówspołecz-
nościowychwpolitycezagranicznejsprzyjabudowaniusieciwzajemnychzależ-
ności.Zpunktuwidzeniakomunikowaniamiędzynarodowego,wtakichrelacjach
9
J.Baylis,S.Smith(red.),Globalizacjapolitykiświatowej.Wprowadzeniedostosunkówmiędzyna-
rodowych,przekł.M.Filaryetal.WydawnictwoUniwersytetuJagiellońskiego,Kraków,2008,s.3.
10
V
.Andrei,V
.Rittberger,Macht,InteressenundNormen-AuswärtigeKulturpolitikundAußenpo-
litiktheorienillustriertamBeispielderdeutschenauswärtigenSprachpolitik.W:K.J.Maaß(red.),Kultur
undAußenpolitik,wyd.2.Nomos,Baden-Baden2009,s.33-60.
17