Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Migrantki-opiekunki.DoświadczeniamigracyjnePolekpracującychwRzymie
iżłobkóworazinstytucjonalnejopiekidlaosóbstarszychwymuszakoniecznośćpo-
szukiwaniaalternatywnychrozwiązań(TognetiiBordogna2004).Ponadtowedług
obowiązującychweWłoszech,zwłaszczawregionachpołudniowych,normkultu-
rowych,obowiązeksprawowaniaopiekinadniesamodzielnymiczłonkamirodziny
spoczywanakrewnych.Wtejsytuacjirodzinyniebędącesamewstaniesprostać
temuzadaniupreferujązatrudnienieopiekunki,coprzynajmniejczęściowozaspoka-
jaichpotrzebękulturowegokonformizmu.Wspomnianastratyfikacjaetnozawodowa
dotykarównieżimigrantekzPolski,pełniącychrolebadanteczycolf12.
Polkimigrująprzytymjakopionierki,wytyczająszlaki,rozwijająsiecispołecz-
ne.Charakterystycznącechąichmigracjibyłainadalpozostajecyrkulacja,mimo
zmianprzepisówiotwarciawłoskiegorynkupracywefekcieprzystąpieniaPolskido
strukturunijnych.Migrantki,zapewniwszysobiezastępstwonaczasnieobecności,
powracajądoPolski,bypóźniejponownieudaćsiędoswegomiejscapracy–Włoch.
Ichżycietoczysięrównocześniewdwóchkrajach,rodzinnewPolsce,zawodowe
weWłoszech.
TrwającajużponaddwiedekadylicznaobecnośćPoleknawłoskimrynkupra-
cynieznalazławiększegoodzwierciedleniawzainteresowaniuzestronybadaczy
polskichiwłoskich.GeneralnieproblematykamigracjizPolskidoWłochpozostaje
niedostateczniezbadana13.WeWłoszechbadaniapoświęconemigracjomkobietkon-
centrująsięprzedewszystkimnaimigrantkachpochodzącychzkrajówrozwijają-
cychsię,główniezAzjiiAmerykiPołudniowej.Ważnymzatemelementemanalizy
byłaodmiennośćrasowo-etniczna.Wtakiejperspektywieumykaważnagrupaeuro-
pejskichkobietzajmującychjednakpodobne,niskiepozycjewhierarchiizawodowe-
goprestiżu.Niejestzatemdokońcaprawdą,żetogłówniekolorskórystygmatyzuje
migrantkę;wydajesię,żenależyspojrzećnatozjawiskowsposóbszerszy,przezpry-
zmatodrębnościkulturowej(faktycznejlubdomniemanej)iróżniccywilizacyjnych.
PrzypadekimigracjiPolekjestotyleinteresujący,żesąoneobywatelkamiEuropy,
azarazemobywatelkamipaństwanależącegood2004rokudoUniiEuropejskiej,
ajednakweWłoszechtraktowanesąjakoInne.Sytuacjatadowodzi,żekluczową
rolęodgrywająnietylkofizycznecechyświadcząceoodmienności,aleteżmyślenie
oInnym,zakorzenionewspołeczeństwieprzyjmującym.
Połączeniewspomnianychelementów:ekonomiinakierowanejnausługi,atym
samymprzewadzepraconiskimprestiżu,procesustarzeniasięspołeczeństwaido-
datkowostereotypowegopostrzeganiaimigrantekpowoduje,żePolkom,nawettym
wykształconym,trudnoprzebićsięnawłoskimrynkupracy.Możnaoczekiwać,że
zniesieniebarierwdostępiedozatrudnienia,zwłaszczawzakresieprowadzenia
własnejdziałalnościgospodarczej,wpłyniekorzystnienarozkładzatrudnienia,ale
12Badante–opiekunkaosobystarszej;colf–skrótodcollaboratricedomestica–wdosłownym
tłumaczeniuoznacza„współpracownicędomową”.Określeniebywatłumaczonejakopomocdomowa,
alepowodujetopostrzeganiepracyosobyzatrudnionejjedyniejakodopełnieniaczynnościwykonywa-
nychprzezwłaścicielkę/właścicielagospodarstwadomowego,podczasgdywrzeczywistościnabarkach
migrantkispoczywacałośćprac.Ztegopowoduwniniejszejpracykonsekwentniestosujępojęcie„pra-
cownicadomowa”lubprowadzeniedomu.
13Spośródpolskichbadaczyproblematykępodjęły:Cieślińska(1992,1995);Małek(2002,2006,
2008,2010a,2010b);Slany,Małek(2005);Kordasiewicz(2005,2008,2010);Kowalska-Angelelli(2007).
