Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rys.I-1.2.Budowawirusagrypy
T4.Zdarzasię,żerzeczywistykształtnukleokapsydujesttrudnydozaobserwowania
iokreśleniazewzględunawystępującądodatkowoosłonkęlipidową.Zjawiskotojest
częsteuwirusówosymetriihelikalnej,którychotoczkajestdodatkowoumocniona
warstwątzw.białkaM(np.uwirusagrypy).
1.2.2.Genom
Wirusystanowiąszczególnągrupęmikroorganizmów,któracechujesiębrakiemstruk-
turykomórkowej.Naprostącząstkęwirusowąskładasięjedyniekwasnukleinowy
orazotaczającygobiałkowypłaszcz.Wmaterialegenetycznym(genomie)wirusaza-
wartesąinformacjeniezbędnedojegoreplikacjiorazbiosyntezybiałekstrukturalnych
ienzymatycznychniedostępnychwkomórcegospodarza,apotrzebnychwirusowido
jegorozwoju.Zewzględunatypkwasunukleinowegowirusymożnaklasyfikowaćjako
RNAwirusy(wtymretrowirusy)bądźjakoDNAwirusy.Dodatkowymkryteriumjest
postaćwystępowaniatychkwasównukleinowych:jednoniciowalubdwuniciowa,kolista
lubliniowa.MateriałgenetycznyRNAwirusówmożewstępowaćbądźwpostacidwuni-
ciowej(m.in.uwirusówzrodzinyReoviridae,np.uwirusagorączkikleszczowejKolo-
rado),bądźjednoniciowej.Zkolei,jednoniciowygenomRNAwirusówmożewykazy-
waćdwatypypolarności–dodatnią(m.in.uwirusówzrodzinyPicornaviridae,np.
uwirusapolio)lubujemną(m.in.uwirusówzrodzinyRhabdoviridae,np.uwirusa
wścieklizny).RównieżuDNAwirusówgenomwystępujewpostacijednoniciowej
(m.in.uwirusówzrodzinyParvoviridae,np.uwirusówwywołującychrumieńzakaźny),
częściowojednoniciowej(uwirusówzrodzinyHepadnaviridae,np.uwirusazapalenia
wątrobytypuB,gdziekolistydwuniciowygenomwirusowyprzerwanyjestwobu
niciach),lubdwuniciowej(m.in.uwirusówzrodzinyHerpesviridae,np.uwirusaoprysz-
czki).Uniektórychwirusów,główniewirusówroślinnych,genomjestpodzielonyna
kilkaniezależnychczęści–segmentów(np.uwirusówzrodzajuPhytoreovirus,
wywołującychm.in.karłowatośćryżu).Segmentowanegenomywystępujątakżeunie-
którychwirusówzwierzęcych(np.uwirusagrypy).
1.3.Replikacja
Strategiereplikacyjnewirusówzależąodpostaciiwielkościmateriaługenetycznego.
Wirusyomałychgenomachmająjedyniegenykodującebiałkakapsyduorazbiałka
umożliwiającewykorzystanieaparatubiochemicznegogospodarzadowłasnejreplika-
6
