Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10|Wstęp
aktywniedziałającynarzeczreformyszkolnejwprowadzanejprzezKomisję
EdukacjiNarodowej:
Nakoniechistoryadzieiówludzkichzgeografiączłowiekowiprywatnemudla
wpaianiaweń,przezsławioneprzykłady,miłościcnoty,iwstrętuwystępku,dla
domowegorządzeniasię,dlazabawyprzystoyneywielcepożyteczna,człowiekowi
publicznemudoznaniarządów,sprawpospolitych,chronieniasiębłędówwtrakto-
waniuzobcymiPaństwykonieczniepoczebna,maprzezcałyklassprzeciągmiey-
scewtymukładzie2.
Podobnietwierdziłinnyosiemnastowiecznypedagog,DominikAleksander
GabrielSzybiński(1730-1799):
Słowogreckiehistoryaznaczy:Rzetelneopisanie,alboopowiadaniedzieiówprze-
szłychzprzytoczeniemczasu,mieysca,osób,gdziecosiędziało.Konieciey,nie
tylkoteniest,abydogodzićciekawościnaturalney,aleteż(coiestnayistotnieysza)
abypożytkowaćnapoprawęobyczaiowbrzydzącsiętym,cozawszebyłoobelgą,
rozumneynaturyczłowieka,aidączatym,czegosięyprzeszłewiekiwychwalićnie
mogą,ynamczytaiącymniewymownesprawuieukontentowanie3.
Tymiwładcami-przykładamibyli:Menes,któregowtradycjiantycznej
uważanozatwórcępaństwaincywilizatora”Egipcjan,Cheops,przedstawiany
przezautorówantycznychjakoideałdespoty,Sesostris-odczasówantykupo
wiekXIXuznawanyzakompozytowego,idealnegowładcę,wręczwzorzecdla
każdegopanującego,orazKambyzes-antycznyobrazokrutnegoibarbarzyń-
skiegowładcy.Właśnietestarożytnestereotypy-nwzorce”-któreprzetrwały
wdzisiejszejliteraturzepopularnej,pochodząceodHerodota,zadecydowały,że
władcyciznaleźlimiejscewtymtomiku.Herodot,powołującsięnaegipskich
kapłanów,stworzyłpierwowzorytychpanujących.PóźniejuzupełnialijeDiodor
Sycylijski,Straboniinni,doprecyzowującichcechypozytywnelubnegatywne.
Stereotypytepowtarzanowhistoriografiinowożytnej,alepojawiająsięinakar-
tachwieludzisiejszychpublikacji.Czysąprawdziwe?Postaramsięnatopytanie
odpowiedzieć.
StudiumPierwszakobietanatronie.Kobietawspołeczeństwieipolitycedy-
nastycznejstarożytnegoEgiptupoświęciłemprzedewszystkimwysokiejpozy-
cjispołecznejkobietywstarożytnymświecie,aleipierwszejkobiecienatronie
2Piramowicz1776,s.nlb.8.
3Szybiński1769,s.3.
