Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RODOWÓDPIENIĄDZA
22
rzeczyniedajesięwyregulować.Pieniądzwtychkrajachodgry-
wamarginalnąrolę,adystrybucjadóbrodbywasięzapomocą
rozmaitychrozdzielnikówiprzydziałów.Tejwolności,jakądaje
posiadanienormalnegopieniądza,niema.Strukturakonsumpcji
iprzepływywprocesiewytwórczymnarzuconesązgórykartka-
mi,rozdzielnikami,przydziałami.
Wspomnianesystemyokazałysięnieefektywne,itotymbar-
dziej,imdalejposzładeterminacjawwyrugowaniurynku
zgospodarki.Zwyklezatrzymywanosięgdzieśwpołowiedrogi
irynekjakośfunkcjonował,sterującjednakmarginesemstru-
mienigospodarczych.Pieniądzwtedyokazywałsięniezbędny,
oczymprzekonalisięzarównoLeninw1920roku,jakiPrezes
NarodowegoBankuKuby–ErnestoCheGuevara.Obajwidzieli
wpieniądzuźródłozłainiesprawiedliwości.Podjęliwięcdziała-
niawceluzdeprecjonowaniapieniądzajakowartościspołecznej,
uruchamiającszaleńcząinflację.Ponieważwtensposóbpostawi-
ligospodarkiswoichkrajównakrawędzikatastrofy,szybkosię
ztegopomysłumusieliwycofać.Ostateczniepozostawionowięc,
obokrozbudowanegosystemurozdzielników,trochęgospodar-
kirynkowejiniezbędnegodlaniejpieniądzarealizującegoswoje
normalnefunkcje.
To,żegospodarkarynkowawymagaistnieniapieniądzajesttak
oczywiste,jakpowiedziećożabie,żepotrzebujewilgoci.Pieniądz
niejestjednakwynalazkiemtakimjakzamekbłyskawiczny,
czyluneta,pochodzącymodkonkretnych,genialnychautorów.
Powstałwsposóbnaturalny,krokpokroku,odskórzwierzęcych,
przezkawałkikruszcu,monetydoobecnejpostaci,którateżnie
musibyćformąostateczną.Wistocietworzyłagorozwijającasię
gospodarka.Jeżelijednakprzyjmiemy,żetogospodarka(rynek)
wistociekreujepieniądz,tozarównosamotostwierdzenie,jak
ikonsekwencjejegoakceptacji,niesąjużbanalne.Nawczesnym
etapiepieniądzpowstawałwzasadziespontanicznie.Zczasem
tymprocesemzajęłysięokreśloneinstytucje.Bardziejjednakwłą-
czałysięwtenproces,niżgotworzyły.Togospodarkawistocie
określa,ilepieniądzapotrzebuje.Emitencipieniądzamogąznią
wtymzakresiewspółdziałaćlubprzeszkadzać,cobynajmniejnie
byłozjawiskiemrzadkim.Jakpieniądzawstosunkudonichjest
zamało,systemhamujeswójrozwójwskuteklokalnychzatorów
