Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RODODPIENIĄDZA
24
żniłasięodżnorodnościocharakterzeglobalnym.Terazjest
zupełnieodwrotnie.
Możnabypowiedzieć,żeżnorodnośćpieniądzadotyczytyl-
koobrotumiędzynarodowego,ponieważwkażdymkrajuistnie-
jemonopolokreślonejwaluty.Naogółtakjestrzeczywiście,jest
jednaksporoprzykładów,żeówmonopoljestskutecznieomijany.
Czasemcałkowicielegalnie.WPolscenp.funkcjonujezłotówka
ieuro(którewypłacająnawetbankomaty).Wkrajachoniepew-
nejsytuacjigospodarczejiwysokiejinflacjipowszechnejestpo-
sługiwaniesięnacodzień,próczpieniądzakrajowegoinnymi
walutami.Należyteżdodać,żeposługiwaniesięcałkiemunie-
monetarnymi”formamipieniądzaniejestdalekąprzeszłością.
PodrugiejwojnieświatowejweWłoszechiwNiemczechfunkcje
pieniądzaprzyjmowałytakżepaczkipapierosów.WPolsce
wdrugiejpołowieXXwiekuprzykłademtego,wsferzeochro-
nyzdrowia,byłybutelkikoniaku.Płacononimi(jakotzw.dowód
wdzięczności)lekarzomzaopiekęizabiegi,kupującjewszpital-
nychkioskach.Trafiałyoneźniejzpowrotemdopacjentów(nie
tychsamychoczywiście),ponieważkoniakuniewypijano.Trafiał
onwięcuwkomis”doszpitalnychkiosków,skądrozpoczynałko-
lejnyobrót.Byłotooczywiściezjawiskozsamegomarginesueko-
nomii,alepodchodzącdosprawyformalne,tebutelkicałkiem
dobrzewypełniałyczterypodstawowefunkcjepieniądza.
Możnazaryzykowaćtezę,żegospodarkazawszewytworzyja-
kiśpieniądz,nawetgdybyzlikwidowaćbankcentralny.Powstanie
ontakczyinaczej,jeślioczywiściezaistniejewolnawymiana
dóbr.Wjednejzbajeknaczarodziejskiejtablicyrealnarzeczywi-
stośćzostajeodwzorowanazapomocąznaków,którymimożna
źniejnaniąwpływać.Wrzeczywistościnapodobnejzasadzie
powstajemagicznasiłapieniądza.Pieniądz(wkażdymrazieto,co
występujewrolipieniądza)jest(powinienbyć)odwzorowaniem
stanuipotrzebpłynnościowychgospodarki.Ibyłtakiodpocząt-
ku,jeszczeprzedczasem,wktórymprzyzwyczajonosiędoist-
nieniapieniądzakreowanegowmennicachibankach.Jakbyło
zamałokruszców,jegoroleprzejmowałyzwojemateriałów(na
terenachsłowiańskichpłótnalnianego,wChinachjedwabiu),
sztabymiedziicyny,przyprawy(szafranitp.)Dopókiniemieli-
śmydoczynieniazinstytucjonalnąingerencjądopótyześrodkami