Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tak,tomożnatakąpostaćbadaćianalizowaćzapomocąwy-
wodzącychsięrównieżz„myśleniapismem”narzędziinter-
pretacyjnych.Wwypadkuprzekazówustnych(niezależnieod
tego,czysąone„pierwotnieoralne”,czyteżzachodząwśro-
dowiskujużupiśmiennionym)takajednoznacznośćniejest
możliwa,ponieważniematudwóchidentycznychprzekazów,
podobniejakniemadwóchidentycznychwykonańutworu
muzycznego.Nawetjeśliformasłownajestreprodukowana
bezzmian,tozmiennyjestkontekstwykonawczy,sytuacja
przekazuwczasierzeczywistym,którejniesposóbwpełni
zawrzećwpiśmienaużytekodbiorcówprzebywającychgdzie
indziejikiedyindziej.
Klasycznymprzypadkiemtychtrudnościsąeposyho-
merowe,wokółktórychoddziesięcioleci(ajeśliuwzględnić
„przedoralistyczne”fazykwestiihomerowej,toodwielustu-
leci)toczysięnieprzerwanadyskusja.JużSenekawyśmie-
wałsporyoichautorstwoichronologięprowadzoneprzez
hellenistycznychuczonychaleksandryjskich,ajednaktrwały
one,podejmowaneprzezkolejneformacjeintelektualne,ażdo
dwudziestegowieku.Obecniemniejnasobchodziosobowa
tożsamośćautoralubautorówIliadyiOdysei(większośćza-
interesowanychprzyznaje,żeniemamożliwościsformułowa-
nianatentematjakichkolwiekzasadnychsądów),bardziejzaś
proporcjetego,coustne,itego,copiśmiennewstrukturach
narracyjnychobueposówiwichformachsłownych.
Goodyprzyjmujewtymsporzestanowiskodosyćnietypo-
wejaknaantropologa-oralistę.Twierdzimianowicie,żesam
„epos”jakorozwiniętawielopoziomowaiwewnętrzniespójna
formaopowiadaniajestwytworemkulturwysokoupiśmien-
nionych,ponieważczłonkowiekulturnieznającychpisma
niesązdolnidotworzeniatakskomplikowanychwerbalnych
struktursymbolicznych.To,cotraktujemyjakopiśmienne
przekazyarchaicznychustnychnarracji,samowsobiejestjuż
wytworemdojrzałejpiśmienności.Tonierapsodowieiaoj-
dowie,leczpóźniejsiskrybowie,„redaktorzy”i„wydawcy”
stworzyli,zdaniemGoody’ego,tępostaćeposówhomero-
15
