Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Mitwumyśle.Ewolucyjno-kognitywnepodstawyformmitycznych
•
idlategojestpotężnymnarzędziemdotworzeniazbiorowopodbudowanego
znaczeniaizbiorowouznawanejprawdy(niezależnieodtego,czytakaprawda
zostanieuznanapozaspołecznością,doktórejnależymit)13.
Jakwidać,tastrategia(przynajmniejwswoimwspółczesnymwariancie)
prowadzidowytwarzaniabardzozłożonych,wieloaspektowychdefinicji
mitu.Specyfikacjamitumawnichzatemzachodzićdziękiokreślonejkon-
figuracjibardzo–skądinąd–ogólnychskładowych.Takżeiwtymprzypad-
kupojawiająsięjednakwątpliwości,czydefinicjetegorodzajurzeczywiście
pozwalająnaodróżnieniemituodinnychzjawisk.Niezbędnydopokrycia
wielościmitycznychformpoziomogólnościprzyokazjiobejmujebowiem
takżeszereginnychfenomenów,azakładanawdefinicjikoniecznośćwystę-
powaniacechwokreślonejkonfiguracjiniezawszestanowićbędziewystar-
czającyczynnikdemarkacyjny.Wprzypadkuobuprzytoczonychdefinicji
podstawowymproblemembędzienaprzykładodróżnieniemituodinnych
ekspresjiprzekonańświatopoglądowych.ZarównopropozycjaDoty’ego,jak
ivanBinsbergenacałkiemnieźlepasujetakżedoManifestukomunistyczne-
go,coprowadzidopytania,czydziełoKarolaMarksaiFryderykaEngelsa
jestmitem,czyteżomawianedefinicjeniespełniająswojejfunkcjispecyfi-
kującej.Dodatkowowwielumiejscachtychdefinicjipojawiasięokreślenie
nmoże”.Pewnagrupawspominanychwnichcechniemazatemcharakteru
koniecznegodouznaniadanegozjawiskazamit.Mówiąonejedynieopew-
nychtendencjachijakotakichniemożnaichuznaćzawłaściwączęśćdefi-
nicji,przynajmniejwtedy,gdydefinicjęrozumiećzperspektywyklasycznej
koncepcjikategoryzacji.
Wniniejszymopracowaniuprzyjmujesię,żepodstawowąsłabościąde-
finicjipowstającychzzastosowaniemobuwspomnianychstrategiijestwłaś-
nieichprzywiązaniedoklasycznejkoncepcjikategoryzacji.Niechodziza-
temoprzyjęcietakichczyinnychustaleńwkwestiinaturymitu,aleoto,że
niepozwalająoneopisaćspecyfikidanegozjawiskawtakisposób,byjedno-
cześnieopistenuwzględniałjegorzeczywistązłożonośćiwielowariantowość.
Wrezultaciefunkcjonującewliteraturzeprzedmiotudefinicjemitusąalbo
zbytogólneitaknaprawdęniepozwalająnaodróżnieniemituodszereguin-
nychzjawisk,alboteżarbitralnieuznająonezamitjedyniepewnejegofor-
my,pomijającinne.Opisanadalejpropozycjawyjściaztegoimpasuzakłada
13
W.vanBinsbergen,RuptureandFusionintheApproachtoMyth:SituatingMythAnalysis
BetweenPhilosophy,PoeticsandLong-RangeHistoricalReconstruction,nReligionCompass”2009,
Vol.3,No.2,s.314.
