Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wobecnowszegofolkloru,niezwracałteżuwaginawspółcześnie
murozwijającesięreligioznawstwoporównawcze30.Niemniejjego
zasługikrytycznejniewolnoniedocenić.Podobnecechynosizarys
wierzeńsłowiańskichBorisaOttokaraUnbegauna31,niebezcech
hiperkrytycyzmu,wprowadzającyczytelnikazachodniegowstan
badań,wktórymwieleprzysporzonowlatachokołopierwszejwoj-
nyświatowejodstronystaroruskichtekstówcerkiewnych32.
OsobnąpozycjęzająłSirJamesFrazer,którywolbrzymim
dzieleZłotagałąź(TheGoldenBough)33wyszedłznaturystycznego
przekonaniaosakralizacjisłońca,burzyipioruna,cykluzajęćag-
rarnych,abyrozbudowaćteorięprymitywistycznągenezywierzeń
zzaklinaniamagiąsiłypierwotnejmanazaspektamitabuitote-
mu34.Ionznajdowałczytelnikówsłowiańskich,choćnieprzeniknął
wwidoczniejszejmierzedoautorów35.
Tejintuicjonistycznejpostawie,charakterystycznejdlaneo-
romantycznegoepizodukulturyeuropejskiejtegookresu,oparli
sięprzedstawicielepozytywistycznejfilologii,którymprzypadło
doskonalenienarzędzipracytakichjaksłowniki,atakżepisanie
monografiispecjalistycznych36.
30A.Schmaus,ZuraltslawischenReligionsgeschichte,nSaeculum”,4,1953,
s.206-230.
31B.O.Unbegaun,Lareligiondesanciensł
32N.M.Gal’kovskij,Bor’bachristianstvasostatkamijazyčestvavdrevnejRusi,
t.1,Char’kov1916;t.2:Drevnerusskieslovaipoučenija,napravlennyeprotivostat-
kovjazyčestvavnarode,Moskva1913;E.V
.Aničkov,JazyčestvoidrevnjajaRus’,
Zapiskiistoriko-filologičeskogofakultetuimp.Sankt-Peterburgskogouniversiteta,
117,St.Peterburg1914.
33J.G.Frazer,TheGoldenBough.AStudyinMagicandReligion,t.1-7,
NewYork1922-1923[przekł.pol.Złotagałąź(wybór),tłum.H.Krzeczkowski,
Warszawa1978].
34C.S.Littleton,TheNewComparativeMythologył,s.10;J.-C.Rivière,
GeorgesDumézilł,s.7.
35I.Klawe,TotemizmapierwotnezjawiskareligijnewPolsce,Warszawa1920;
M.Wawrzeniecki,Tabuuludunaszego,nWisła”,20,1916/1917,s.249-257.
36Zob.
np.
H.
Güntert,
Der
arische
Weltkönig
und
Heiland.
BedeutungsgeschichtlicheUntersuchungenzurindo-iranischenReligionsgeschichte
undAltertumskunde,Halle1923.
34
