Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odnowamitologiiporównawczejłączysięzpostępamijęzy-
koznawstwaindoeuropejskiego37,aległówniezsocjologicznym
nawrotemdomyśli,żeźródłemiprzedmiotemreligiijestżycie
zbiorowości.EmileDurkheimiMarcelMausswydobyliznaczenie
istotboskichjakokoniecznychprzedstawieńzbiorowychrzeczywi-
stościspołecznejikulturowejwjejnajważniejszychskładnikach;
koniecznośćpojmowalijakoniezbędnekategorieichrozumienia38.
ZkręguDurkheimawyszedłStefanCzarnowskizeswymibadania-
minadreligijnąkulturąCeltów39.
Obecnąsytuacjęmitologiiporównawczejcharakteryzująchęć
wyjściapozaanalizęopisowązjawiskreligijnychiprzekonanie,
żeczłowiekkształtowałswychbogówzgodniezwłasnąistotą40.
Obokstudiówszczegółowychnadposzczególnymimitamiibó-
stwamietnicznymi,noweprądybadawczeskupiająsięnamode-
lachistrukturachzgodnieztezamigłównychkierunkówdzisiejszej
wiedzyoczłowieku.
Zaważyłytugłównietrzypostawy:wiedeńskaszkołaantropolo-
giczna;analizatypologicznaMirceiEliadego41,opartanakoncepcji
archetypówCarlaGustavaJungaidostosowanadoreligioznawstwa
37A.Meillet,Lareligionindo-européenne,w:tegoż,Linguistiquehistoriqueet
linguistiquegénérale,Paris1921,s.322-324;O.Schrader,Reallexieonderindoger-
manischenAltertumskunde.GrundzügeeinerKulturundVölkergeschichteEuropas,
wyd.2,Berlin1917-1923.
38M.Mauss,Sociologieetanthropologie,Paris1950(wybórstudiów),[przekł.
pol.Socjologiaiantropologia,tłum.M.Król,K.Pomian,J.Szacki,Warszawa
1973];E.Durkheim,Lesformesélémentairesdelaviereligieuse.Lesystème
totémiqueenAustralie,Paris1912-1925[przekł.pol.Elementarneformyżycia
religijnego.SystemtotemicznywAustralii,tłum.E.Tarkowska,Warszawa1990].
39S.Czarnowski,Dzieła,t.3:Studiazdziejówkulturyceltyckiej.Studiazdzie-
jówreligii,t.4:Kultbohaterówijegospołecznepodłoże.ŚwiętyPatrykbohater
narodowyIrlandii,Warszawa1956.
40E.C.Polomé,TheIndo-EuropeanComportentinGermanieReligion,w:Myth
andLawamongtheIndo-Europeans,wyd.J.Puhvel,PublicationsoftheUCLA
CenterfortheStudyofComparativeFolklorandMythology,1,Berkeley-Los
Angeles-London1970,s.55-82.
41Zob.zwłaszczaM.Eliade,Traited’histoiredesreligions,Paris1964[przekł.
pol.Traktatohistoriireligii,tłum.J.Wierusz-Kowalski,Warszawa1966];tenże,
Histoiredescroyancesetdesidéesreligieuses,t.1-2,Paris1976-1978[przekł.pol.
Historiawierzeńiideireligijnych,tłum.S.Tokarski,t.1-2,Warszawa1988-1994].
35
