Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Kulturaimitwujęciustrukturalno-semiotycznym
27
ZpodobnegostanowiskawychodziłClaudeLévi-Strauss.Francuskiantropolog
dostrzegałwzajemnerelacjepomiędzywarunkiemiskutkiem,środkiemicelem
czyznaczącym(signifiant)iznaczonym(signifié)wmicie.Byłtowynikprzekształ-
ceńróżnorodnychtematów,wwynikuktórychjedenmitstajesięwcałościlub
wczęścinmetaforą”drugiego.
2.Kulturaimitwujęciustrukturalno-semiotycznym
2.1.Definicjakultury
Pojęciekultury,podobniejakpojęciemitu,odsyładonajbardziejwieloznacz-
nychstanowiskbadawczychujmowanychwramachnaukhumanistycznych.
AmerykańscyuczeniAlfredLouisKroeberiClydeKluckhohnnaliczyliażsto
sześćdziesiątczterydefinicjepojęciakultury
91
,którepodzieliliwzależnościod
aspektównasześćtypów:opisowo-wyliczający,historyczny,normatywny,psy-
chologiczny,strukturalnyigenetyczny92.
Wniniejszejpracyprzyjętorozumieniekulturyeksponowanewpracach
strukturalno-semiotycznych,zwłaszczawanalizachJurijaŁotmana,którywswo-
ichbadaniachposługiwałsiępojęciemsemiosfery.BadaniasemiotykówzTartu
najbliższesąujęciustrukturalnemu,kładąbowiemnacisknacałościowy(struk-
turalny)charakterkultury,ujmującyrównieżjejwewnętrznepowiązania.
Wspólnymzałożeniempoznawczymbadaczyszkołystrukturalnejjestprze-
świadczenieoznakowościkultury,ostrukturalnymcharakterzerzeczywistości
kulturowej,wramachktórejbadaniemitu,symbolu,znakuijegowpływuna
kształtowaniekulturystajesiękluczowymzagadnieniem.DlasemiotykówzTartu
iMoskwykulturąbyłowszystkoto,coniestanowiłonatury,awięcto,cowedług
terminologiipolskiegosocjologaFlorianaZnanieckiegozawierałonwspółczynnik
humanistyczny”
.Znanieckipodkreślał-codobrzeoddajeaspekty,jakiebadają
semiotycy-że:
Sfera,wktórejobracasięhumanista,tonieświatrealnościsamoistnych,jakbysię
przedstawiałjakiemuśidealnemuabsolutnemuprzedmiotowi;toświatncudzych
świadomości”
,ściślejmówiąc,światprzedmiotów,danychinnymkonkretnym,histo-
rycznieuwarunkowanymosobnikomigrupom,orazczynnościdokonywanychnad
owymiprzedmiotamiprzeztych,którymonesądanejakoichdoświadczenia(...).Tę
cechęzjawiskkulturalnych,przedmiotówhumanistycznegobadania,tęichzasadniczą
właściwość,żejakoprzedmiotyteoretycznejrefleksjisąonejużprzedmiotamikomuś
91
Por
.A.L.Kroeber,C.Kluckhohn,Culture.ACriticalReviewofConceptsandDefinitions,
PeabodyMuseum,Cambridge(Mass.)1952.
92
Zob.A.Kłoskowska,Kulturamasowa.Krytykaiobrona,PWN,Warszawa1980,s.21.
