Młodzi i wykształceni w procesie przemian polskiej wsi

Ilona Matysiak

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-65390-19-6

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Scholar

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

312

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Matysiak, Ilona. Młodzi i wykształceni w procesie przemian polskiej wsi. Red. . : Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2019, 312 s. ISBN 978-83-65390-19-6

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Matysiak, I.

T1 Młodzi i wykształceni w procesie przemian polskiej wsi

PB Wydawnictwo Naukowe Scholar

YR 2019

SN 978-83-65390-19-6

Bibliografia BibTex:

@Book{ 219894, author = "Matysiak, Ilona", editor = "", title = "Młodzi i wykształceni w procesie przemian polskiej wsi", publisher = "Wydawnictwo Naukowe Scholar", year = "2019", address = "", isbn = "978-83-65390-19-6" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Matysiak, Ilona

ED -

TI - Młodzi i wykształceni w procesie przemian polskiej wsi

PB - Wydawnictwo Naukowe Scholar

CY -

PY - 2019

SN - 978-83-65390-19-6

ER -

Netografia (standard APA):

Matysiak, Ilona. Młodzi i wykształceni w procesie przemian polskiej wsi [baza danych online] : Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2019 [dostęp: 03 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/mlodzi-i-wyksztalceni-w-procesie-przemian-polskiej-wsi-ilona-matysiak-219894.

Ilona Matysiak – socjolożka, uzyskała stopień doktora w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Adiunkt w Katedrze Socjologii Zmiany Społecznej w Instytucie Filozofii i Socjologii Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzew...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-65390-19-6

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Scholar

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

312

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wprowadzenie9
1. Charakterystyka współczesnych przemian obszarów wiejskichw Polsce a kapitał kulturowy mieszkańców wsi13
1.1. Obszary wiejskie w Polsce i ich specyfika15
1.1.1. Dezagraryzacja wsi18
1.1.2. Poprawa jakości życia na wsi22
1.1.3. Mobilność przestrzenna miasto–wieś24
1.1.4. Zmiany kapitału społecznego na obszarach wiejskich28
1.2. Kapitał kulturowy na obszarach wiejskich – młodzi mieszkańcywsi z wyższym wykształceniem30
1.2.1. Kapitał kulturowy a środowiska wiejskieprzed 1989 rokiem33
1.2.2. Kapitał kulturowy a środowiska wiejskie po 1989 roku37
1.2.3. Znaczenie kapitału kulturowego w kontekściewspółczesnych przemian na wsi42
1.3. Motywacje do życia na wsi – przegląd literatury46
1.3.1. Motywacje o charakterze ekonomicznym46
1.3.2. Motywacje o charakterze społecznym (sieci społeczne)47
1.3.3. Przywiązanie do miejsca48
1.3.4. Sielankowe wyobrażenia wiejskości (rural idyll)49
1.3.5. Typologie młodych mieszkańców wsi51
1.4. Podsumowanie52
2. Metodologia badań własnych55
2.1. Pytania badawcze i hipotezy55
2.2. Założenia badania, źródła danych i metodologia analiz59
2.2.1. Badanie sondażowe60
2.2.2. Wielokrotne studium przypadku63
2.2.3. Sposób prezentacji wyników badania własnego68
3. Społeczno-demograficzna charakterystyka badanych69
3.1. Płeć, wiek i wykształcenie69
3.2. Miejsce pochodzenia badanych70
3.3. Sytuacja rodzinna badanych73
3.3.1. Stan cywilny badanych73
3.3.2. Poziom wykształcenia współmałżonków/partnerów75
3.3.3. Dzieci badanych76
3.3.4. Charakterystyka gospodarstwa domowego78
3.4. Kapitał kulturowy w rodzinach badanych82
3.5. Podsumowanie88
4. Wybory edukacyjne młodych mieszkańców wsi91
4.1. Uczelnie i kierunki – charakterystyka ilościowa92
4.1.1. Preferowane typy uczelni92
4.1.2. Kierunki studi�w96
4.2. Motywacje do podjęcia studiów wyższych98
4.2.1. Studia jako konieczność w dzisiejszych czasach98
4.2.2. Motywacje związane z rynkiem pracy99
4.2.3. Wpływ rodziców100
4.2.4. Wpływ innych osób104
4.2.5. Chęć kształcenia się i zdobywania doświadczeń105
4.3. Wyb�r kierunku studi�w106
4.3.1. Aspiracje i plany zawodowe106
4.3.2. Zainteresowania108
4.3.3. Wpływ rodziny i innych osób109
4.3.4. Moda, przypadkowe wybory110
4.4. Wyb�r uczelni111
4.4.1. Lokalizacja uczelni112
4.4.2. „Przetarty szlak”113
4.4.3. Prestiż uczelni114
4.4.4. Inne czynniki wyboru uczelni115
4.5. Wybór uczelni i kierunku studiów a kapitał kulturowy rodziny116
4.6. Ocena ukończonych studiów120
4.6.1. Pozytywne oceny ukończonych studiów120
4.6.2. Negatywne oceny ukończonych studiów122
4.6.3. Umiarkowanie zadowoleni125
4.7. Life Long Learning? Dokształcanie się i plany edukacyjnena przyszłość125
4.7.1. Dokształcanie się przez badanych126
4.7.2. Plany edukacyjne badanych128
4.8. Podsumowanie130
5. Motywacje badanych do życia na wsi133
5.1. Charakterystyka motywacji badanych do życia na wsi134
5.1.1. Charakterystyka motywacji – wyniki badania ilościowego134
5.1.2. Przywiązanie do miejscowości137
5.1.3. Więzi społeczne w rodzinnej miejscowości140
5.1.4. Przyczyny ekonomiczne141
5.1.5. W poszukiwaniu wiejskiej idylli143
5.2. Korzyści i koszty wynikające z mieszkania na wsi144
5.2.1. Zalety mieszkania na wsi144
5.2.2. Wady mieszkania na wsi147
5.3. Ocena aktualnego miejsca zamieszkania148
5.3.1. Charakterystyka wsi, w których mieszkają badani149
5.3.2. Zalety wsi, w której mieszkają badani152
5.3.3. Najważniejsze problemy w miejscowości154
5.3.4. Czego najbardziej brakuje w miejscowościach badanych157
5.4. Miejsce zamieszkania w przyszłości – plany badanych160
5.5. Czynniki planów badanych dotyczących miejsca zamieszkaniaw przyszłości – analiza regresji166
5.6. Motywacje badanych do życia na wsi – próba typologii171
5.6.1. Zorientowani na partnera173
5.6.2. Zorientowani na społeczność lokalną174
5.6.3. Zorientowani na pracę175
5.7. Podsumowanie176
6. Praca zawodowa młodych mieszkańców wsi177
6.1. Charakterystyka pracy zawodowej badanych178
6.1.1. Sektory, branże i typy stanowisk178
6.1.2. Dojazdy do pracy185
6.1.3. Wymiar czasu pracy badanych187
6.1.4. Ocena obecnej pracy – korzyści i koszty188
6.2. Praca na własny rachunek – badani prowadzący działalnośćgospodarczą191
6.2.1. Charakterystyka działalności gospodarczej badanych192
6.2.2. Okoliczności uruchomienia działalności gospodarczej194
6.2.3. Własny biznes – doświadczenia badanych z przeszłości196
6.3. Praca w gospodarstwie rolnym198
6.3.1. Charakterystyka gospodarstw rolnych, w których pracująbadani198
6.3.2. Gospodarstwo rolne jako dodatkowe miejsce pracy201
6.3.3. Rolnicy i rolniczki „na papierze”202
6.4. Dodatkowe źródła dochodu w rodzinie i doświadczenia pracyza granicą203
6.4.1. Praca dodatkowa203
6.4.2. Praca zawodowa współmałżonków/partnerów205
6.4.3. Praca za granicą208
6.5. Kierunek wykształcenia a praca zawodowa212
6.6. Plany zawodowe na przyszłość216
6.7. Kontekst lokalny a praca zawodowa badanych218
6.8. Podsumowanie221
7. Zaangażowanie badanych na rzecz społeczności lokalnej223
7.1. Kontekst lokalny – aktywność społeczna w miejscowościachzamieszkałych przez badanych224
7.1.1. Lokalne organizacje społeczne224
7.1.2. Lokalni liderzy i liderki226
7.1.3. Aktywność społeczna mieszkańców wsi228
7.2. Zaangażowanie społeczne badanych230
7.2.1. Kapitał społeczny – zaufanie i normy współpracy230
7.2.2. Aktywność badanych w organizacjach241
7.2.3. Inicjowanie przedsięwzięć na rzecz społeczności lokalnej247
7.2.4. Zaangażowanie w lokalne inicjatywy innych osób252
7.3. Zaangażowanie badanych w lokalne sprawy publiczne254
7.3.1. Zainteresowanie lokalnymi sprawami publicznymi255
7.3.2. Zaangażowanie w samorząd lokalny260
7.4. Czynniki zaangażowania społecznego badanych265
7.4.1. Rodzinne tradycje zaangażowania społecznego265
7.4.2. Czynniki zaangażowania społecznego badanych – analizaregresji270
7.4.3. Zaangażowanie w sprawy wsi – plany na przyszłość275
7.5. Zaangażowanie badanych na rzecz społeczności lokalnej – próbatypologii277
7.5.1. Aktywni incydentalnie lub potencjalnie279
7.5.2. Nieaktywni279
7.5.3. Lokalni aktywiści280
7.6. Podsumowanie281
Wnioski285
Bibliografia293
Indeks nazwisk309

1-1-ObszarywiejskiewPolsceiichspecyﬁka

Należyjednakzaznaczyć,żeprocesyprzemianobszarówwiejskich

wPolscenaprzestrzeniostatnichdwudziestulatniemająjednoznacznej

natury.Ichdynamikamaodmiennycharakterwsilniezróżnicowanych,

nierównomiernierozwijającychsięśrodowiskachwiejskich(Stanny,

Rosner,Komorowski,2018).Niektórzyautorzyzwracająrównieżuwagę,

żewzależnościodtypówwykorzystywanychwskaźnikówmożnaowe

zmianyróżnieinterpretować(Bukraba-Rylska,2011).

Mającnauwadzepowyższezastrzeżenia,zostaniepodjętapróbascha-

rakteryzowanianajważniejszych,jaksięwydaje,zmianzachodzących

współcześnienaobszarachwiejskichwPolsce:dezagraryzacji,poprawy

jakościżycianawsi,mobilnościprzestrzennejnaliniimiasto–wieś,zmian

kapitałuspołecznego.Dorezultatówtychprocesównależą:istotnatrans-

formacjastrukturyspołeczno-zawodowejwiejskiejpopulacji(Halamska,

2016),atakżewzrostkapitałuspołecznegomieszkańcówwsi.Zmianyte

kształtująkontekst,wjakimmłodziludziepodejmujądecyzjedotyczące

edukacji,miejscazamieszkaniaorazżyciazawodowegoirodzinnego.

Przyjrzymysięrównieżdotychczasowymbadaniomwykształconychmło-

dychmieszkańcówwsiorazichmotywacjomdożyciawśrodowiskach

wiejskich.Możnapostawićtezę,żewspółcześnieobszarywiejskiemogą

stanowićdlanichatrakcyjnemiejscedożyciaorazwwiększymstopniuniż

wpoprzednichokresachumożliwiająspożytkowaniezdobytegopodczas

studiówwyższychkapitałukulturowegobezkoniecznościopuszczaniawsi.

1.1.ObszarywiejskiewPolsceiichspecyfka

Wliteraturzeprzedmiotuwystępujewieledeﬁnicjiobszarówwiejskich,do

którychodwołująsięzarównobadaczespołeczni,jakiekonomiściczygeo-

grafowie(Bański,2011:41).Wopiniiczęściautorówpojęcieobszaruwiej-

skiegopozwalauchwycićprocesywzajemnegoprzenikaniasięmiastaiwsi,

zmianypolegającenanznacznejredukcjiodsetkamieszkańcówwsizajmu-

jącychsięrolnictwem[ł],pojawieniusięwieluinnychgrupzawodowych

nawsiorazzanikutradycyjnychformwięzispołecznejikulturywiejskiej

(urbanizacjawsi)”(Gorlach,2004:17).Innizwracająuwagę,żekoncepcja

obszarówwiejskichniepowinnacałkowiciezastępowaćpojęciaspołeczności

wiejskiej,stanowiącejspecyﬁczny,ukształtowanyhistorycznieukładlokalny

(Wieruszewska,2002)ocechachspołecznościlokalnejjakowewnętrznie

zintegrowanegoskupiskaludziidentyﬁkującegosięzzamieszkiwanymte-

Brak wyników

Młodzi i wykształceni w procesie przemian polskiej wsi

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra