Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
ROZDZIAŁ1
(wktórymnadzieckooddziaływalirodzice),przezszkołę(wktórejre-
alizowanebyłonauczenieprzezróżnychnauczycieli),pożyciespołecz-
neipolityczne,którepoprzezprawa(nomoi)oddziaływałonadorosłych
obywateliprzezcałeichżycie.Abydanajednostkachciaładoskonalićsię
wżyciudorosłympowinnabyćdotegoprocesuodpowiednioprzygoto-
wanawdzieciństwie.Protagorasuważał,żesukceswychowaniazależny
byłodtrzechczynników:natury,czylizdolnościwrodzonych;uczenia
sięlubnauczaniaiodnawyku.Wykształcenienawykówpoznawczych
isamokształceniowychwwiekumłodzieńczymmiałoskutkowaćsyste-
matycznymdążeniemdosamodoskonaleniasięprzezcałeżycie7.
Wybitnymorędownikiempracynadsobąprzezcałeżyciewstaro-
żytnychAtenachbyłSokrates.Uważałon,żewychowaniepowinnobyć
integralnączęściąrozwojuosobistegokażdegoczłowiekaświadomie
dążącegodostałegodoskonaleniawłasnegoumysłu,wnętrzaiducha.
Tatroskaodoskonałośćwłasnejduszymiałaprzekładaćsięnakonkret-
nezabiegi,trwająceprzezcałeżycie,polegająceprzedewszystkimna
kształtowaniuumiejętnościpanowanianadsobą.Filozoftenzauważał
jednocześnie,żewysiłeksamodoskonaleniapodejmątylkoci,którzy
mająświadomośćswychbrakówipragnątebrakijaknajbardziejzni-
welować,tacy,którzyniebojąsiętrudówirozczarowanianiepowodze-
niami,którzybędąumielipodnieśćsięiwyciągnąćwłaściwewnioski
zwłasnychporażekibłędów8.ZdaniemSokratesanCzłowiekmusido-
konaćwsobiepewnejprzemianyducha,przyjąćprawdęjakowartość,
przebudzićsięwduchuidokonaćradykalnejprzemianyswojejświado-
mości,jeślimanaceludoświadczyćprawdy,cnotyidobra.(ł)”Uświa-
damiałinnym,żewiedzaludzkajestniedoskonałaidlategoprzezcałe
swojeżycieczłowiekmaobowiązektęniedoskonałośćniwelowaćpo-
przezciągłyrozwój9.Sokrateswdążeniudodoskonałościwewnętrznej
widziałsensżyciaisposóbosiągnięciaszczęścia.Jegozdaniemnżycie
bezmyślneniejestwarteżycia”
.nZaszczególnąwartośćuznawałSokra-
teswiedzę,ponieważobejmujeonaiłączywsobieponiekądwszystkie
innewartości.Mądrośćotrzymujemoralnywymiardobra,zaśgłupota
jestzłemwsensiemoralnym”10.
7M.Wasilewski,ProtagoraszAbdery–sofstaiwychowawca.Studiumzhistoriiwycho-
wania,WydawnictwoUniwersytetuŁódzkiego,Łódź2013,s.219.
8S.Taboł,UwagiomyślipedagogicznejSokratesa,nKulturaiWychowanie”2012,nr4,
s.51-52.
9Tamże,s.53-55.
10E.Szum,Wychowaniefzyczneiintelektualne,s.66.
