Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ą
krzywdęlubstratę1gdyprowadzidowystąpieniaszkody,np.am-
putacjapiersi,wyłonienieprzetokijelitowej,
ą
wyzwanie1gdywyzwalawczłowiekuchęćdozmianymimoist-
niejącychograniczeńwynikającychzchoroby.
M.Jarosz[1988]wymieniapozawyżejwyszczególnionymiraczej
pozytywneznaczenia,którezdecydowanierzadziejprzypisywane
chorobieprzezpacjentów:
ą
ulga1gdyprowadzidouwolnieniaodproblemów,sytuacjiniewygod-
nychlubuciążliwychdlajednostki,
ą
korzyść(lubstrategia)1gdyprowadzidozaspokojeniaróżnych
potrzeb,nietylkoemocjonalnych,aletakżematerialnych,
ą
wartość1gdyprowadzidoprzewartościowaniadotychczasowych
celówżyciowych,przekonańlubpostaw.
Nakażdymetapiechorobypacjentowitowarzysząemocje(np.strach,
gniew,lęk)przeżywanezróżnąintensywnościąiżnorakiereakcjeznimi
związane.Wodpowiedzinaocenęwłasnejchorobynajczęściejwymienia-
nymireakcjamisą:
ą
Zaprzeczaniechorobie1efektdziałaniamechanizmuobronnego
nazywanegowyparciem.Pacjentczęściowonieprzyjmujeinformacji
związanychzchorobą,aczęśćulegawyparciuzeświadomości.Wten
sposóbniedochodzidowytworzeniaobrazuwłasnejchoroby.
ą
Pomniejszeniechoroby1efektdziałaniamechanizmuobronnego,
jakimjestracjonalizacja.Pacjentbagatelizujeuzyskiwaneinformacje
orazdolegliwościwynikającezchoroby.Przyjmujetylkoinformacje
niebudzącepoczuciazagrożenia.Racjonalizacjamanaceluredukcję
lęku.
ą
Przyjęciediagnozylekarskiej1akceptacjauzyskanychinformacji
izaleceńlekarzaorazścisłeichprzestrzeganie.Możewynikaćzpo-
trzebyoparciasięnaautorytecie,cominimalizujepoczucielęku.
Czasemreakcjatajestwynikiempostawyrezygnacjiwobliczuciężkiej
chorobyiwyrażapoddaniesiępacjenta.
ą
Wyolbrzymianiechoroby1częstaprzejściowareakcjananapięcie
wywołanechorobą,wynikającaztrwaniaw,,stanielękowejsamoob-
serwacji’’,możewpływaćnegatywnienainterakcjezpersonelem
medycznymlubrodziną[Jarosz,1988].
Kolejnymefektemoddziaływaniachorobynastanpsychicznypacjen-
tajestwytworzenieobrazuwłasnejchoroby.Pojęciesformułowaneprzez
I.Heszen-Klemens[1979]oznaczasubiektywneustosunkowaniesiędo
własnejchorobywynikającezjejoceny.Obrazjestwynikiemreakcji
poznawczychpolegającychnaprzetwarzaniuikodowaniuwszelkich
komunikatówmającychzwiązekzchorobą.Źródłeminformacjinaj-
33