Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10OEWAPACZOSKA
flaustromodernizmu”napewnodociekliwyiprzekonywujący,ale
wistocieopartynawizjiartystycznychwyborówpisarzyikształtu-
jącychjenapięćdobrzejużugruntowanejwliteraturzeprzedmiotu.
Zperspektywynaszychbadań(aletakżenp.propozycjiFriedman,do
którejodwoływałamsięwyżej),takisposóbpisaniaomodernizmiema
charakterniepokojącoflwyspowy”.Dobrzebowiembyłobyzobaczyć
twórczośćaustriackichprozaikówpierwszychdekadXXw.wobrębie
modernistycznejflwspólnotypytań”7,kształtującejsięwtymczasie
wróżnychkrajachEuropyŚrodkowo-Wschodniejwokółtychsamych
dylematów,wynikającychzdoświadczeńzwiązanychznowoczesno-
ścią.Tacharakterystycznaflwyspowość”bierzewnawiasmożliwość
takiejwspólnoty.
Wydajesięteż,żePerloffzawężakategorięśrodkowoeuropejskie-
gomodernizmu,codziśmożnauznaćzahistorycznoliterackianachro-
nizm.Nietylkodlatego,żewspółczesnahumanistykapodążatropem
analizykulturowychpalimpsestówtakżedlatego,żeujęcieflwyspo-
we”pogłębiapodziałynaEuropęflcentralną”(lepszą)iflwschodnią”
(czyligorszą),którewbadaniachnadmodernizmemokazałysięjuż
dawnodysfunkcjonalne.Dorozpoznańnatemattychpodziałówiujęć
powracawniniejszymtomieŁukaszKsiążyk.Przypominatudyskusję
oEuropieŚrodkowo-Wschodniejtoczonąwlatachosiemdziesiątych
ubiegłegostuleciaprzezMilanaKunderęiJosifaBrodskiego.Rekon-
struującipodsumowującgłównyjejnurt,autorwyprowadzastądob-
razEuropyŚrodkowo-Wschodniejjakofigurymelancholii.
Palimpsestowoobrazmodernistycznejflwspólnotypytań”rysują
wnaszymtomiezwłaszczadwateksty:MałgorzatyVražićiDawida
Osińskiego.Pierwszyznichpokazujenarodzinymodernizmuchorwac-
kiegoiszukaniedlańjęzyka,wktórymdałobysięzawrzećpostulaty
nowejsztukiispecyfikękulturyregionu.ZkoleiDawidMariaOsiński
wswoimobszernymstudiumrekonstruujeobrazBałkanówwpolskiej
świadomościkońcaXIXwieku.PytającpocoijakPolacyczytająwów-
7Zob.mójtekst:Wspólnotapytań.EuropaŚrodkowo-Wschodniaimodernizm,
flPrzeglądFilozoficzno-Literacki”,2013,nr1–2,s.265–278.