Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8OEWAPACZOSKA
artystyczne2.Potrzeciewkońcu,bliżejprzyglądamysiętuliteraturze
popularnej,spychanejczęstowbadaniachnadpolskimmodernizmem
namargines.
Celemrozpoznańianalizautorówtekstówzebranychwtymtomie
jesttakżeotwarciebadańnadMłodąPolskąnaszerszekontekstyinowe
pytania.Wynikająonem.in.zwielośrodowiskowościepoki3,dlaktórej,
pozanajczęściejprzywoływanymwliteraturzeprzedmiotuKrakowem,
ważnebyłyWarszawaorazLwów.Badaniaostatnichlat,takżeteprowa-
dzoneprzezautorówzwiązanychznaszymprojektem,starająsięczy-
taćliteraturęikulturęMłodejPolskinasposóbkonstelacyjny,pokazując
inspiracjepłynącezróżnychstronioddziałującenabardzozróżnico-
waneśrodowiskaartystyczne.różnorodność,wynikającązkrańcowo
częstoodmiennychpolskichdoświadczeńzwiązanychztrójzaborowo-
ścią,podsycałnaprzełomieXIXiXXwiekuduchsecesji,któraszukała
nowegojęzykakulturymiędzyflglobalnym”afllokalnym”.
Tozawieszenie(czyraczejoscylowanie?)iwynikającezeńnapięcia
idylematy,zarównoindywidualne,jakiteoddziałującewplaniezbio-
rowości,staraliśmysiępokazaćwpublikacjiProblemyliteraturyikultury
modernizmuwEuropieŚrodkowo-Wschodniej,zwłaszczawtomiepierw-
szym,pt.Tekstydoświadczenia.Kwestietebudząostatnioorazwiększe
zainteresowaniebadaczymodernizmunaświecie,wpisującsięwpro-
jektflmodernizmuplanetarnego”(planetarymodernism)4.Wspomnieć
tutrzebachoćbyoważnej,choćmającejwdużejmierzecharakter
bardziejpopularny,książceMaiJasanoffpt.JosephConradiduchgloba-
lizacji.RekonstruującdrogęConradazPolskizniewolonejiprowincjo-
2Zob.E.Paczoska,Słowowstępne,[w:]Problemyliteraturyikulturymodernizmuś,
dz.cyt.,t.1:Tekstydoświadczenia,s.7–15orazM.Chmurski,Słowowstępne,tam-
że,t.2:Doświadczeniatekstu,s.7–14.
3Zob.E.Paczoska,MłodaPolskaimapymodernizmu,[w:]MłodaPolskawnajnow-
szychbadaniach,E.Jakiel,T.Linkner(red.),Gdańsk2016,s.11–22.
4S.S.Friedman,PlanetaryModernism:ProvocationsonModernityAcrossTime,New
York2015;zob.także:T.Cieślak-Sokołowski,Nowemodernizmy.Mapadebat,flPo-
znańskieStudiaPolonistyczne”,SeriaLiteracka24(44),Poznań2014,s.13–34.