Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Na(ł)tymniebieomdlewającej,kończącejsięEuropy”...O15
zdaniempisarza,realizacjąarchetypuzranionejmiłości,którynakazuje
sięgnąćpoprzemoc,abyzaspokoićuczucie:flJakaszkoda,żemusie-
liśmyposłużyćsięczołgami,bynauczyćich,czymjestmiłość!”6.Jed-
nocześnierosyjskainwazjajestdlaKunderyjednoznacznazezmierz-
chemkulturyzachodniejwjegorodzinnymkraju:flwobecwieczności
rosyjskiejnocydoświadczyłemwPradzegwałtownegokresukultury
zachodniej,tej,którazostałapoczętauzaraniaCzasówNowożytnych,
opartejnajednostceijejrozumie,napluralizmiemyśliinatolerancji.
WmałymzachodnimkrajudoświadczyłemkońcaZachodu.Itobyło
wielkiepożegnanie”7.
BrodskiegozirytowałazarównoredukcjonistycznalekturaDosto-
jewskiego,jakizwiązanezniąstosowaniepojęćgeograficznychihi-
storycznychdlawyjaśnianiazjawiskprzynależnychdosferykultury8.
Jegozdaniem,niedopuszczalnejestprzyjmowaniekryteriówpolitycz-
nychdoocenydziełsztuki.AtakKunderynaDostojewskiegojestza-
temcałkowiciechybiony.Przygodazrosyjskimżołnierzemnicniewyja-
śnia.flŻołnierzedźwigająkarabiny,nieksiążki”9–przypominaBrodski.
KunderamylisięcodoDostojewskiegotakżewtedy,gdyinterpretuje
jegopowieści,ponieważopisującklimatdziełautoraIdioty,wktórych
flwszystkozmieniasięwuczucie”,samdopuszczasięflsentymentalne-
gozniekształcenia”10.
6Tamże.
7Tamże,s.17.
8Polatach,tłumaczącprzyczynyswojegosprzeciwuwobectezKundery,po-
wiedział:flStosowaniepojęćgeograficznychczyhistorycznychdlazdeterminowa-
niazjawiskkulturyjestoczywistymfałszem.Stawiaćliteraturę,kulturę,poezję
wzależnościodpolitycznejsytuacjitoabsurd.Toszalenienaiwnepodejście,na
jakiepozwolićsobiemożepublicysta,krytykmarksistowski–towłaśniemarksi-
stowskiedziedzictwo”.Poetaipolityka.RozmowazJosifemBrodskim,[w:]A.Nowak,
IntelektualnahistoriaIIIRP.Rozmowyzlat1990-2012,Warszawa2013,s.15.
9J.Brodski,DlaczegoKunderamylisięcodoDostojewskiego,tłum.A.Zagajewski,
flLiteraturanaŚwiecie”1990,nr9(230),s.174.
10Tamże,s.176.
