Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MÓJWIEK
iwłasnymchłopcemnaposyłki,robiłemcałątęczęśćniepodpisa-
ną,pisałemartykuły,robiłemnumer.PomagałmiwtymStawar,któ-
ryteżmiałpensję.PozatymOlabyłaadministratorką,całąadmi-
nistracjęprowadziła,atobyłaniemałaadministracja,bobyłookoło
dwóchtysięcyabonentów.Nakładdochodziłdopięciutysięcyeg-
zemplarzy.Conajmniejdwadzieścia-trzydzieściosóbczytałokażdy
egzemplarz,składalisię.Pismomiałobardzowielkiepowodzenie.
Więcwyznaczyłemsobiepewnąpensję,razemzOląmieliśmyoko-
łosześciusetzłotych.Zależałotojeszczeodilościnapisanychrze-
czy,alemaksimumbyłosześćsetzłotych.Tobyłonieźle,alejatyle
zarabiałemtłumaczeniami.
Miłosz:OliteraturzerosyjskiejwPolscechciałbymjeszczepo-
mówićpodkątemwidzeniawpływówliteraturyrosyjskiejnalite-
raturępolską.
Wat:Nie,widzę,żeosiąnaszychrozmów,żebysobietowyjaś-
nić,sątrzypytania.Wtejchwilitomisięzarysowujetak:jaksta-
łemsiękomunistą?Tojestpierwsze.
Miłosz:Mniesięwydaje,żeformułującwtensposób,spłaszcza-
myniesłychanie.
Wat:Bojamyślałemotym:jakdochodzisiędokomunizmu–
pytaniepierwsze.Drugiepytanie:skąddochodzisiędokomuni-
zmu?jakintelektualistastajesiękomunistą?Itrzeciepytanie:jak
przestajebyćkomunistą?Trzyetapy.
Miłosz:Nie.Gdybyśmytowłaśniemielinaceluwrozmowach,
tobyłobybardzospłaszczające.Dlategożeliteraturynatemat,jak
sięzostajekomunistą,jestbardzodużoiwłaściwietomauboczne
znaczenie.Istotnycelnaszychrozmówtojestzachowaniepamięci
otym,cotylkouczestnikwydarzeńmożepokazać,nietylkofaktu-
alnych,zrekonstruowaniewpewnymsensiepsychologiiludzitego
czasu.
Wat:Więcjamamtonamyśli,mówiąc,skądsiędochodzido
komunizmu.
Miłosz:Toprzedewszystkim,alenaturalniesprawakomuni-
zmu,onajestistotna,możedostarczaćjakiejśosikrystalizacyjnej,
jednaknieonajest–mamwrażenie–czymśdecydującym.
98
