Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZESŁAWMIŁOSZ
ojegouwięzieniuweLwowieiprzymusowychwędrówkachgdzieś
posowieckiejAzji,krążyłteżwodpisachjegowierszWierzbywAłma
Acie.Poroku1946,kiedywróciłdoPolski,dziejejego,odjakiejta-
kiejdziałalnościliterackiejwokresiepierwszegonliberalizmu”,po-
przezprzymusowemilczenieheretykawlatach1949–1956,wiodą
donagłegonawrotuwenypoetyckiej;przykońcużyciabyłwysoko
cenionyjakopoeta,rówieśnik,choćniewiekiem,nmłodych”.
Gdybyksiążkatabyłapamiętnikiemczyautobiografią,zaczy-
nałabyodpoczątku,dostarczającsystematyczniewszelkichdanych
oautorze.Sporotychdanychksiążkazawiera,sąonejednakzwy-
klerozrzuconewformiedygresji,toteżwskazanejestpodaćzasad-
niczefakty,takżebyczytelnikwiedziałzgóry,czyjątoopowieśćma
przedsobą.
AleksanderWattonazwisko,podktórymodpoczątkuwystępo-
wałwliteraturze.Prawdziwenazwiskobrzmiało:Chwat.Urodził
się1maja1900rokuwWarszawie,wrodzinieżydowskiejostarych
tradycjachzarównożydowskich,jakpolskich.Doswoichprzodków
liczyłjedenastowiecznegofilozofazTroyes,Raszi,którynapisałko-
mentarzedoBiblii,przedrukowywanepodziśdzień;IzaakaLu-
rię,słynnegokabalistęszesnastegowieku;Gaona,wielkiegorabina
Kutna,prapradziadkaodstronymatki.DziadekAleksandra,właści-
cielmajątkuziemskiegoihuty,wyrabiałbrońdlapowstańców1863
roku,bratdziadka,BerekChwat,zginąłwpowstaniu.OjciecAlek-
sandrabyłczłowiekiemgłębokowykształconym,znawcąiKabały,
ifilozofiinowoczesnej.Dombyłpełenksiążekwróżnychjęzykach,
młodepokoleniewychowywałosięwkulciedziełliteraturypolskiej,
alewcześnieteżuczyłosięfrancuskiegoiniemieckiego,niemówiąc
ourzędowymwszkolerosyjskim.Takiewychowaniekierowałoku
sztuceifilozofii,wpolitycekusocjalizmowi.StarszybratAleksan-
drabyłsocjaldemokratą;miałzginąćwTreblince.Drugibrat,czło-
nekPPS,wyemigrowałiosiadłwBrukseli.Jednazsióstrstałasię
wybitnąaktorkąteatrówwarszawskich,występującjakoSeweryna
Broniszówna.Młodszybratbyłmalarzem,zginąłwOświęcimiu.
Ponieważproblematykareligijnajestciągleobecnawpoezji
Wataiktowie,czyniestanowisednatejksiążki,należypowiedzieć
8
