Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wstęp
technicy,inżynierowienieznajdujązatrudnieniapozasłużbąrządową,przez
Moskalizmonopolizowaną”-pisałw1906rokuwswoimstudiumoszkolnic-
twieWładysławStudnicki43.Wcześniejwlatachosiemdziesiątychpodjęłaten
problemElizaOrzeszkowa,narażającsięm.in.niefortunnymzdaniemJosepho-
wiConradowi44.
Zahorski,naogółopisującystanswegoducha,atakżerozterkizwiązane
np.zwyboremstudiów,tematupozostaniawRosjinieporuszył.Dopierogdy
piszeopowrocie,dośćnieoczekiwanieuderzawpatriotycznytonobowiązku
pracydlaojczyzny.Wnajwiększymstopniuzdecydowałyjednaknieargumenty
ideowe,alebliżejnieokreśloneproblemyocharakterzepersonalnymiambi-
cjezwiązanezpracąorazsamotnośćżonyijejtęsknotazarodzinąikrajem45.
Itojejzdanie,jeśliwierzyćpamiętnikowi,przeważyło.
WpierwszymokresiedorosłegożyciazainteresowaniaZahorskiegoico-
dziennośćzwiązanebyłyprzedewszystkimzpracąlekarza,którabezreszty
wypełniałamużycie.Medycynailekarzetotematyprzewijającesięprzezcały
pamiętnik,wróżnychodsłonach,poczynającodstudiów.Piszeochorobach,
opacjentach,owalcezepidemią,okolegachlekarzachiichrywalizacjiopa-
cjentów,owarunkachleczeniaicodziennejpracylekarzawróżnychmiejscach
iokolicznościachweuropejskiejiazjatyckiejczęścigubernipermskiej,atakże
wprowincjonalnychmiastachLitwy.Stanowitoznakomityprzyczyneknietyl-
kodolosówpolskichlekarzywRosji46,aleihistoriimedycynyisłużbyzdrowia
wogóle,cojestrównieważnejaksamadziałalnośćZahorskiego47.Tenokres
życiaprzedstawionyzostałwdrugimtomiewspomnień.
PrawiedwadzieścialatWładysławZahorskimieszkałwguberniufijskiej
ipermskiej,naobszarześrodkowegoUralu48,wczęścieuropejskiejiazjatyckiej.
Jakomłodychłopiectowarzyszyłojcuwjegopodróżachsłużbowychpoguber-
niufijskiejipermskiej,późniejjakolekarzpowiatowysamodbywałpodróże
wgranicachpowiatuczelabińskiegogubernipermskiej.Pracował,zwiedzał,
obserwowałludzi,byłczułynaprzyrodę,opisywałwszystko,cowydawałomu
sięinneicorobiłonanimwrażenie.Byłytoziemieatrakcyjneprzyrodniczo,
43
W
.Studnicki,dz.cyt.,s.227.
44Zob.E.Orzeszkowa,Publicystykaspołeczna,oprac.G.Borkowska,I.Wiśniewska,Kraków
2002,s.254-270.
45Piszeotymwbrudnopisowejnotatce.LVIA,zesp.1135,inw.8,j.a.2,k.17.
46TematostatniopodjęłaA.Magowska,ŻyciecodziennepolskichlekarzywsłużbieRosji
wXIXw.wświetleichlistów,DArchiwumHistoriiiFilozofiiMedycyny”2016,s.423-433.
47ByłajużmowaozasługachZahorskiegojakohistorykaipopularyzatoramedycynyilu-
dzizniązwiązanych;należałdotowarzystwlekarskich:uralskiego,wileńskiego,krakowskiego,
jużwWilniebyłwspółzałożycielemPogotowiaRatunkowego,TowarzystwaDoraźnejPomocy
Lekarskiej,założycielemszpitaladlazakaźniechorychwczasieIwojnyświatowej,apowoj-
niewspółorganizatoremiwykładowcąkursówpielęgniarstwadlapolskichsióstrmiłosierdzia,
udzielałporadwramachDNędzywyjątkowej”podpatronatemTowarzystwaDobroczynności.
48Powołża,KrajuNadkamskiego,KrajuNaduralskiego.E.Charitonowa,Zdziejówpolskiej
koloniiwPermiewXIXipoczątkachXXwieku,DNiepodległośćiPamięć”1998,nr2(11).
