Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nrasy"ludzisłabychulegająwypieraniuprzezwartościnrasy"lu-
dzimocnych.Hipokryzja,któracechujeniewolników,stanowi
swoistąnićłączącąfilozofięautoraTakorzeczeZaratustra...
iBańkikoncepcjęłżeczłowieka14.Wokresiedekadencjiobniżasię
wolamocy15,podobniejakiwokresiezagrożeńrozwojemcywili-
zacyjnymnastępujeprzerostczynnikafronetycznegonadczynni-
kiemtymicznym,coprowadzidozagubienianzasadyantropicz-
nej"16.WtakiejsytuacjiżzdaniemautoraWiedzyradosnej...ż
nwewszystkimlicząsięjedyniestopniewyższe"17,alboteżżjak
określijeBańkażnwartościzimne"18.
KodekswartościludzisłabychNietzscheutożsamiazpostawą
apollińską,wktórejramachczłowiekstajesięanonimowym
przedstawicielemgatunku.AutorTakorzeczeZaratustra...prze-
ciwstawiasięnarastającemuwkulturzeegalitaryzmowiikosmo-
polityzmowi.nEgalitaryzm"(zfrancuskiegoegalitaire)oznacza
zrównanieludzizsobąpodwzględemprawiwarunkówżycio-
wych.nKosmopolityzm"zaśtoterminpochodzącyzgreki,ozna-
czającypostawęspołeczno-politycznąiideologicznąopartąna
założeniu,żeojczyznączłowiekajestcałyświat.Postawatace-
chujesiębiernym,anawetpogardliwymstosunkiemdokultury,
tradycjiorazczęstoistotnychinteresównaroduwłasnegoiinnych
narodów,cosprzecznejestzpostawąinternacjonalisty.Źródeł
tychpostawideowychdoszukujesięNietzschewzasadachetyki
chrześcijańskiej.Etykatanastawionajestnakwestieregulujące
zasadyodnoszeniasiędosiebieczłonkówgrupy,afunkcjonujące
wjejramachnormystawiająsobiezacelsamozachowaniedanej
14J.Bańka:Rapmetafizyczny,czyliOdezwawariatazOpatowado
resztyszaleńców,rozpisanenadwanaściespotkańzmałąiwielkąpubliczno-
ściąobwiesiówiobieżyświatów.Ułożyłiobjaśnieniamiwpostacipostyllopa-
trzył...Katowice1999,s.166inast.
15F.Nietzsche:Antychryst.Przemianywszystkichwartości.Przedmo-
waiksięgapierwsza:Próbakrytykichrześcijaństwa.Przekł.L.Staff.War-
szawa1907,s.49ż50.
16J.Bańka:Antropologiaróżniczkowa,czylirecentywizmjakoźródło
etykiprostomyślności.W:Etykaprostomyślnościatradycjekultury.Red.
J.Bańka.Katowice1986.
17G.Deleuze:Nietzscheifilozofia.Przekł.B.Banasiak.Warszawa
1993,s.12inast.
18J.Bańka:Cywilizacja1obawyinadzieje.Warszawa1979,s.15.
15
