Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ślenieobiektywnegoichstatusuwobecniego.WkoncepcjiSokra-
tesawymienioneelementytkwiąwsamymczłowieku,ajegoza-
daniemjestichrozpoznanie.Normy,jakiichnprawodawca",są
wrodzone,asankcjązaichnieprzestrzeganiejestgłosdaimonio-
na.Mówiącinaczejżkarązaniemoralnepostępowaniejestbycie
człowiekiempozbawionymcnót.Rozdziałtenkończysiękrytyką,
wktórejNietzscheujawniapodstawowezałożeniaikonsekwencje
ninstynktustadnego",nwyhodowanego"przezmoralistówchrze-
ścijańskichwczłowieku.Należyprzytympodkreślić,iżniedoty-
czyonapropozycjiipostawysamegoChrystusa,alereligiizin-
stytucjonalizowanej.Atozprostegopowodu,żenwynalazcą
chrześcijaństwaniejestChrystus,leczŚwiętyPaweł"26.Chrystus
bowiem,podobniejakSokrates,nietylkogłosi,alezajmujeposta-
wębuntuwobecaktualnieobowiązującychnormżyciaspołeczne-
go.KrytykatychpostaciprzeprowadzanaprzezNietzschego
dotyczyichnchorobynaśmierć",awięctego,żepoświęcilinaj-
wyższąwartość,jakąjestżycie,wimięobronyinnychwartości.
Wrozdzialeczwartymprzedstawiłemteorięrewolucji,którą
Nietzscheokreślamianemnprzewartościowaniawartości".Wy-
chodzionzzałożenia,żeżycieijegopełnamanifestacjasąnaj-
wyższymiwartościami,któreokreślająmoralnysposóbbycia
wświecie.Niemainnegożycia,anisposobujegorealizacji,poza
tym,któredanejestjednostcemiędzymomentemnarodzin
aśmiercią.Wyróżniaondwiepostawy,amianowicie:apollińską
idionizyjską.Pierwsząodnajdujewmoralnościchrześcijańskiej,
charakterystycznejdlapostawyniewolnika,drugążwpostawie
pana,dlaktóregoźródłempostępowaniamoralnegojestwartość
życia.nPrzewartościowaniewartości"polegaćmanaujawnieniu
instynktustadnego,anastępniejegoodrzuceniu,wwynikuczego
człowiekodkrywaswąindywidualnośćiniepowtarzalność.Jako
indywidualnośćżpoznajesiebiejakoistotęwpełniwolną,która
traciwolnośćtylkozwłasnejwolilubwrezultacienhodowlistad-
nej".Aczynito,zdaniemNietzschego,wimiębezpieczeństwa.
JednakżcoakcentujeautorWolimocyżtakapostawabyłaby
usprawiedliwiona,gdybyświatstanowiłukładzamknięty,asposo-
byżyciaocenianobyjakobardziejlubmniejadekwatnedoideału
26G.Deleuze:Nietzscheifilozofia...,s.151.
23
