Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
IwonaBoruszkowska
względemchoroby,konfrontująceczytelnikazautentycznymprzeżyciem,
indywidualnieprzewartościowanymdoświadczeniemutratyzdrowia,
mieścićsięmusząwpoluautobiografii.
Przyglądającsięetymologiipojęciapantografia,widzimypołączenie
greckiegopathos-choroba,cierpienie,igraphein-pisanie.Mamyzatem
doczynieniazpisaniemochorobie,zpisaniemchoroby,zzapisemcier-
pienia.Semantycznyzakrespojęciapatografiiulegarozszerzeniuidopre-
cyzowaniu-patografiaprzestajebyćrelacjązestanuzdrowiaiopisem
symptomów;stajesięzbioremwewnętrzniezróżnicowanychnarracji
ochorobiefunkcjonującychwobrębiewielusubdyskursówimających
różnorakiefunkcje(relacja,terapia,świadectwo,memento,pożegnanie).
Ponadtonarracjetestanowią„szeregmikropowieścistawiającychopór
monopolistycznymnarracjomklinicznymgłoszonymprzezlekarzyispe-
cjalistów”20,cojestwyrazemsamoświadomościiwalkipacjentówowła-
snąpodmiotowość.(Auto)patografie,ujmowanejakonarracjeocier-
pieniupsychicznymlubsomatycznym,określanebywająwliteraturze
przedmioturóżnorodnie:odogólnychujęćjako„historiechoroby”(stories
ofsickness),„narracjechoroby/narracjeochorobie”(narrativesofillness),
„narracjecierpienia”(narrativesofsuffering)poterminybardziejszczegó-
łowe,jaknarracjebólowe,narracjelekowe,kancerografie.Niezależnie
odnomenklaturygatunkowejpatografiastajesięcorazważniejszym
elementemzarównoliteratury,jakimedycznejczyterapeutycznejprak-
tyki21.Patografięwbardzoszerokimsensieokreślićmożemyjakotekst
kulturyopartynadoświadczeniuchoroby,wktórymnarracjaprowadzona
możebyćzperspektywypacjenta/chorego(tekstytegotypunazywałabym
autopatograficznymi)lubświadkachoroby(lekarz,personelmedyczny,
rodzina,pobocznyobserwator-wówczasmamydoczynieniazpato-
grafią).Tęodmiennośćpunktówwidzeniaiidącezatymrozróżnienie
wewnątrzgatunkupatografiipodkreślatakżejęzykopowieści:odbardziej
zmedykalizowanegowprzypadkumedycznegospojrzeniapoidiompry-
watnejopowieści.JakzaznaczaMonikaŁadoń,językopowieścichorobo-
wychwzbogaconyjesto„żargonmedyczny,nomenklaturę,którazwykle
jestobca,niezrozumiałaizdajesięnieuwzględniaćemocjizwiązanych
20A.Kaczmarek,Odmilczeniadoopowieści…,op.cit.,s.175.
21Zob.I.Boruszkowska,Autopatografia,„Autobiografia.Literatura.Media”2017,nr2,
s.125-136.
