Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
Zachowaniaryzykowne
wchorobie
ZgodniezkolejnąedycjąGlobalStatusReportonNoncommunicableDiseases
(WHO2014b),opublikowanąprzezŚwiatowąOrganizacjęZdrowia(World
HealthOrganization,WHO),najczęstsząprzyczynązgonówzpowodu
choróbniezakaźnychwkolejności:chorobyukładukrążenia(46,2%),
nowotwory(21,7%),chorobyukładuoddechowego(10,7%-wtymastma
iprzewlekłaobturacyjnachorobapłuc)orazcukrzyca(4%).Uwzględniając
przytoczonedane,WHOsformułowałaceleprowadzącedoograniczeniapo-
pulacyjnychczynnikówryzykaw2025roku,którewpływająnarozwójoraz
przebiegwymienionychchorób.Wśródnichznalazłysiętakiejak:względne
obniżenierozpowszechnieniapaleniapapierosówo30%orazszkodliwego
piciaalkoholuo10%,atakżepowstrzymaniewzrostuotyłości,awzwiąz-
kuztym-względneobniżenieo10%odsetkaosóbniepodejmującychak-
tywnościfizycznejlubpodejmującychją,alewniedostatecznymstopniu.
SformułowaneprzezWHOceleopartezostałynaudokumentowanychzależ-
nościachprzyczynowo-skutkowychmiędzykonkretnymimodyfikowalnymi
działaniami(napoziomiejednostkowyminarodowym)azachorowalnością
nachorobyniezakaźneizwiązanąznimiśmiertelnością.Uwzględnionotak-
żedeterminantydemograficzne,społeczno-ekonomiczneikulturoweoraz
-cowartopodkreślić-tezwiązanezcyklemrozwojowymczłowieka.Wielo-
aspektowepodejściereprezentowaneprzezWHOodzwierciedlawspółczesną
wiedzęnatematbehawioralnychuwarunkowańchoróbniezakaźnych,wtym
rolęzachowańryzykownych.
1010Zachowaniaryzykowne:pojęcieiistota
Zachowaniaryzykownemożnazdefiniowaćjakodziałaniaodpowiedzial-
nezawzrostzachorowalnościorazprzedwczesnąśmiertelność,których
identyfikacjaodbywasięnapodstawieobiektywnychdanychempirycznych