Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podczasorganizowanychturniejówrycerskichdoskonalonoumiejętnościprak-
tyczneorazutrwalanozasadypostępowaniarycerskiego27.
WPolsceszczególnemiejsceobokzasadmoralnychzajmowałytakżewartości
patriotycznebudującespecyfikęarmiiocharakterjejdowódców.Wśródtytu-
łówwojskowychnajstarszymstopniembyłchorążyzwanypropornikiem,aza
WładysławaŁokietkafunkcjatazyskałamianourzędukoronnegoiziemskiego.
Obowiązkiemchorążegokoronnegobyłonoszeniechorągwikrólestwapodczas
uroczystościdworskichiceremoniipaństwowych,natomiastwczasiewojny
wskazywalionikierunekatakuichroniliznakibojoweswoichoddziałów.Na
początkuXVIIIwieku,chorążystałsiępierwszymstopniemoficerskim28.
Służbęstanurycerskiegookreślałystatutykrólewskie,któreobligowały
wszystkichrycerzyposiadającychmajątkiziemskiedowystawieniawłasnych
pocztówwojskowychnapotrzebyobronnepaństwa.Wpóźniejszymczasie,
rycerzyposiadającychtytułyiprzywilejekrólewskiezaczętonazywaćszlachtą,
awładcyzaczęliwyznaczaćichnaswoichzastępcówwdowodzeniupospolitym
ruszeniemoraznadawaćimwysokieurzędypaństwowe.Stojącynaczeleoddzia-
łuwojska,jakogłównydowodzący,zyskałmianokapitana,którystałsięzczasem
obowiązującymdodzisiajoficerskimstopniemwojskowym.Tytułrycerzaczy
późniejszlachcicamożnabyłojedynieodziedziczyćlubotrzymaćzkrólewskiego
nadaniazabohaterskieczyny.
Zapotrzebowanienawyszkolonąkadrędowódcząznaczniewzrosłopoutwo-
rzeniuwojskzaciężnych.Nazwystanowiskbyłyuzależnioneodformowanych
jednostekiustanawianychetatów,aichhierarchiabyłaciąglewzbogacanaiuzu-
pełniana.Dotyczytozwłaszczastanowiskutworzonychwjeździe,piechocie,ar-
tylerii,inżynieriiorazflocie.Dlajazdyutworzonezostałostanowiskorotmistrza,
którydowodziłrotąskładającąsięz25pocztów.Byłonwerbowanydozawo-
dowejsłużbywojskowejnapodstawietzw.listuprzypowiedniegowystawianego
przezkróla.Dokumenttenokreślałjegostałąpensję,liczbęwerbowanychżołnie-
rzy,sposóbzaciąguorazczassłużby.Napomocnikówrotmistrzamianowanopo-
rucznikówipodporuczników,aichnazwapochodziodporuczeniaimrotypod
czasowedowództwo.Trzecimzastępcąrotmistrzabyłchorąży,któryopiekował
sięchorągwiąoddziału.Oznakąstopnioficerskichwrociebyłybuzdyganyuka-
zującemetalowągłowicęwkształciepociętejgruszkiosadzonejnadrewnianym
27Por.W.S.Mikuła,Genezakodeksówhonorowych[w:]M.Adamkiewicz(red.),Kodeksy
honorowe–międzytradycjąawspółczesnością,Warszawa1999.
28J.Maciejewski,I.Wolska-Zogata,ZawódoficeraWojskaPolskiegowtokutransformacji.
Studiumsocjologiczne,Wrocław2004.
17
