Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
21
nymserięslajdówdotyczącychwypadkusamochodowego,wśródktórychznajdował
sięslajdkrytycznyprzedstawiającyautodojeżdżającedoskrzyżowania.Upołowy
uczestnikównaslajdziewidocznybyłznaknStop”,natomiastudrugiejpołowy-znak
nUstąppierwszeństwa”.Wkolejnymetapieosobybadaneodpowiadałynadwadzieś-
ciapytańzwiązanychztreściąslajdów.Uczęściznichwprowadzonodezinformację
-spytano,czyjakiśinnysamochódmijałautozatrzymującesiępodznakiemnStop”/
nUstąppierwszeństwa”(dlaczęściuczestnikówinformacjaodnośniedoznakudro-
gowegobyłaprawdziwa,częśćuczestnikówbyłazdezinformowana).Stwierdzono,
żewkolejnymetapie70%osóbzgrupykontrolnejrozpoznałopoprawnieoryginalny
slajd,wporównaniuz41%uczestnikówdezinformowanych.
ZdaniemLoftusijejwspółpracownikówmożliwejest,żeuczestnicyulegajądez-
informacjipomimoniezaburzonejpamięcimateriałuoryginalnego,zgadzającsię
naprzyjęciezainformacjęoryginalnązawartąwpytaniu.Kolejnąmożliwością
dopuszczanąprzezautorówjestniezakodowanieinformacjidotyczącejszczegółu
krytycznego(wtychbadaniach-znakudrogowego).Podanauczestnikomekspery-
mentówdezinformacjamożewięcwypełniaćlukępamięciową.Jeżelinatomiastin-
formacjaoryginalnazostałazakodowana,dezinformacjamogłaspowodowaćzmianę
wspomnieniamateriałuoryginalnego(alternationintheoriginalrepresentation)lub
stworzyćnową,silniejszą,reprezentacjędezinformacji,konkurującązreprezentacją
materiałuoryginalnego.
ostatniązpostulowanychpoczątkowoprzezLoftusijejwspółpracowników
hipotezsfalsyfikowałobadanieprzeprowadzoneprzezautorkę(Loftus,1979).Pro-
siłaonawnimosobybadane,bywskazałydwaszczegóły-pierwszy,któryichzda-
niemobecnybyłnaslajdach,idrugi,którymiałypodaćnawypadek,gdybypierw-
szyzwybranychokazałsiębłędny.Stwierdzono,żeuczestnicypoddaniwpływowi
dezinformacjiwpierwszymwyborzewskazywalinaszczegółyzdezinformowane,
natomiastwdrugimwyborzeichodpowiedziplasowałysięnapoziomieprzypadku.
Świadczyto,wedługLoftus,otym,żedezinformacjaniewspółwystępujezinfor-
macjąoryginalną,aleusuwainadpisuje(overwrite),czylizajmujejejmiejsce.
Gdybytakniebyło,drugiwybórosóbbadanychpowinienwwiększościprzypadków
dotyczyćinformacjioryginalnej.
Interpretacjedotyczącemechanizmuefektudezinformacjiprzedstawianeprzez
Loftusszybkodoczekałysiękrytyków;jednymizpierwszychbyliDebraA.Beke-
rianiJ.M.Bowers(1983).Twierdzilioni,żekonsekwencjąpodaniadezinformacji
niekonieczniejestutratainformacjioryginalnej,aleograniczeniebądźutratadostę-
pudoniej.DokrytykówinterpretacjidezinformacjiautorstwaLoftusnależątakże
MichaelMcCloskeyiMariaS.Zagaroza(1985a;1985b).Utrzymująoni,zmiana
metodologiibadańnadefektemdezinformacjipozwalawysnućwniosek,żeniejest
onnastępstwemaniuszkodzeniainformacjioryginalnej,aniutratyczyograniczenia
doniejdostępu.Autorzycizdania,żeprocedura,jakązaproponowałaLoftusijej
współpracownicy(1978),niejestoptymalnąmiarąpozwalającąwnioskowaćome-
chanizmachefektudezinformacji,wszczególnościniepozwalaprzesądzaćotym,że
zapoznaniesięzdezinformacjąwywarłojakikolwiekwpływnazapispamięciowy
związanyzinformacjąoryginalną.Odpowiedźzgodnazdezinformacjąmożebyć