Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mutacjealbowędrówkiapokryfu
19
byłynaichwzóripodobieństwo.Podwzględemformalnympozo-
rowanieprzynależnościdokanonupolegałoprzedewszystkimna
naśladowaniuznanychzeStaregoiNowegoTestamentustruktur
gatunkowych.Zaważnyelementmistyfikacjiuważasięteżto,co
pierwotnieokreślanomianemupseudoepigrafii”
,czylifałszywą
atrybucję-nobilitująceprzypisywaniepismapokryficznychpo-
staciombiblijnym,ukrywaniesięautorówrzeczywistychpod
imionamitychpostaci.uStądHieronimprzestrzegał:«Strzeżsię
wszelkichapokryfów,awiedz,niepochodząoneodtych,których
imionauwidocznionewtytułach»”21.
Autorbiblijnybył,zgodniezrozpowszechnionąkoncepcją
natchnienia,urodzajemuświęconegodyktafonuzapisującegopod
21J.Banak,op.cit.,s.33.R.Rubinkiewicz(op.cit.,s.14)nietraktuje
pseudoepigrafiijakowyróżnikaapokryfu.Wykorzystującm.in.interesują-
ceustaleniaL.H.Brockingtona(TeProblemofPseudonymity,uTeJournal
ofTeologicalStudies”1953,4),wykazuje,żebyłaonaszczególnym,wła-
ściwymkulturzeżydowskiej,zjawiskiemliterackim,uktóremuobcebyło
tzw.pobożnefałszerstwoczyteżświadomewprowadzaniewbłądczytel-
nika”
.Imięautora-nieistniejącegolubżyjącegowodległejprzeszłości
-pełniłobyzjednejstronyfunkcjędepozytariuszagodnościiautorytetu,
zdrugiej-funkcjeklasyfikacyjne.Chodziomożliwośćzgrupowaniapew-
nejliczbytekstówioddzieleniaichodinnych(zob.M.Foucault,Kimjest
autor?przeł.M.P.Markowski,[w:]Powiedziane,napisane.Szaleństwoilite-
ratura,wyb.ioprac.T.Komendant,Warszawa1999,s.206).Zob.też,co
natematautorstwawtradycjibiblijnejpiszeNorthropFrye(Wielkikod.
Bibliailiteratura,przeł.A.Fulińska,przekładprzejrzałiwstępemopatrzył
M.P.Markowski,WydawnictwoHomini,Bydgoszcz1998,s.200-204).
Naogółjednak-mimopełnejświadomości,żenp.Mojżesznienapisał
Pięcioksięgu,DawidiSalomon-Psalmówiliteraturymądrościowej,aIza-
jaszniejestautoremKsięgiIzajaszaoraz,użejestbardzomałoprawdo-
podobne,żebyktórykolwiekzdwunastuuczniówwspominanychprzez
EwangeliemógłbyćautoremjakiejkolwiekczęściNowegoTestamentu”
(ibidem,s.201)-pseudoepigrafiauznawanajestzaelementwspółkonsty-
tuującyapokryficznośćjakoodmianęfalsyfikatu.