Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wstęp
Tradycyjniechińscychłopiniemuzułmanieżyliwyłączniewświecieogra-
niczonymdonajbliższejokolicy,skoncentrowanymnacentralnymmiasteczku
targowym(tzw.standardmarketarea-terminwprowadzonyprzezWilliamaSkin-
nera),coznaczącoograniczałoichmożliwościkontaktówzeświatempozatym
miniregionem27.Chińscymuzułmanie,jakospołecznośćdiasporyczna(patrz
mapa),dziękidużemurozproszeniuiutrzymywaniużywychkontaktówzespo-
łecznościamiwspółwyznawcówwinnychregionach(m.in.małżeństwazosobami
zinnychmiejsc,instytucjaimamówwędrującychmiędzyposzczególnymiwspól-
notamiwiernych),cechowalisięszerszymihoryzontamiiwiększąciekawością
świataniżichniemuzułmańscysąsiedzi.Tensamczynnikmógłsięrównieżprzy-
czynićdowczesnegowzmocnieniawśródHuipoczuciakulturowejiprotoetnicz-
nejodrębnościodHanów.Rozbudowanesiecihandloweizawodoweutrzymy-
waneprzezchińskichmuzułmanównietylkowcałychChinach,alerównieżpoza
ichgranicami(wAzjiPołudniowo-WschodniejiCentralnej),handloweireligijne
kontaktyzeświatemislamupowodowały,żepochodzącynawetznajbardziej
odległejhuiskiejwsirolnikmógłbyćpoddanycałemuszeregowiniechińskich
wpływów,któreodróżniałygoodprzeciętnegoHanairównocześnie,wzmacniały
jegopoczucieodrębności28.
3.Podstawowezałożeniaistrukturapracy
Zgodniezprzyjętymwniniejszejpracyogólnymzałożeniemmuzułmaniechiń-
scy,jakogrupapozycjonowananapograniczudwóchwielkichobszarówcywili-
zacyjnych,podlegalioddziaływaniomwieluośrodkówkulturowych,zktórych
wszystkiedążyłydowypracowaniawłasnejformynowoczesnościireform.Pod-
stawowytoknarracjihistorycznejtejpracyanalizujedynamikęgłównychnurtów
intelektualnychwśródchińskichmuzułmanówwokresienowoczesności.Ich
dziejezdominowaływopisywanymokresiedwagłówneprądy.Pierwszymznich
byłradykalnyruchodrodzeniowyzwanyyihewani,zcentrumnaPółnocnym-Za-
chodzie,nawołującydooczyszczeniareligiizwszelkichwpływów,postrzeganych
jakonieislamskie,odwołującysiędosalafickiegoiskrypturalistycznegoideału
islamu,obecnegoconajmniejodczasówibnTajmijji,tj.odXII-XIVw.Drugim
był,emanującyzewschodnichprowincjikraju,muzułmańskiruchodrodzeniowy,
inspirowanyzarównochińskimreformizmemiwzorcamijapońskimi,jakipły-
nącymizeświataislamu-m.in.poprzezpółnocno-zachodniDfundamentalizm”
-tendencjamiodrodzeniowyminahda29.Obawymienionetrendy,będącwrze-
czywistościreakcjamiipróbamiodpowiedzinawyzwanienowoczesności,były
27J.Sheridan,ChinainDisintegration.TheRepublicanErainChineseHistory,1912-1949,New
York1975,s.12-13.
28D.Atwill,TheChineseSultanate,s.41,46.
29L.Chérif-Chebbi,BrothersandComrades…,s.62.
