Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
odbiorudźwiękówoderwanychodichpierwotnegoźródłaorazkontekstu.Zda-
niemChristophaCoxaiDanielaWarnera:
[t]ryumfkulturydźwiękuprzypieczętowaławostatniejdekadzie[tj.wlatach90.
XXwieku-S.M.]drugatechnologicznarewolucja:narodzinymediówcyfrowych.
Płytykompaktowe,internet,plikimp3,Napster1,wypalarkiCD-wszystkotopozwo-
liłonastworzeniewirtualnego,leczgigantycznegoimasowodostępnegoarchiwum
dźwiękóworazmuzyki(CoxiWarner2010:14).
Muzykastałasięobecnawłaściwienakażdymkroku,zyskujączupełnienową
rolęwspołeczeństwieiorganizującjenanowesposoby.Jaktrafniezauważasocjolog
muzyki,BarbaraJabłońska,wefekcien[n]ietylkozmieniłasięrelacjapomiędzy
nadawcą,dziełemiodbiorcą,lecztakżeprzedefiniowaniuuległsamsposóbsłuchania
muzykiorazjejontologicznystatus”(2014:205).Wynikilicznychbadańprowa-
dzonychwostatnichdekadachwwysokorozwiniętychkrajachEuropyZachodniej
(m.in.DeNora2000,HargreavesD.,HargreavesJ.iNorth2012,Juslin,Liljeström,
Västfäll,BarradasiSilva2008,NorthiHargreavesD.2008,North,HargreavesD.
iHargreavesJ.2004,Sloboda,O)NeilliIvaldi2001)potwierdziły,n[ś]słuchanie
muzykiwciszyiskupieniuwwarunkachsalikoncertowejjesttaknaprawdędla
dzisiejszegospołeczeństwamarginalnyminietypowymrodzajemkontaktuzmuzy-
ką”(Sloboda2008:84),ponieważcorazczęściejmuzykapełnijedyniefunkcjętła
dźwiękowegopodczaswykonywaniaróżnychczynności.Niejesttooczywiściesy-
tuacjazupełnienowa,gdyżmuzykaodzawszestanowiłaintegralnączęśćkultury
itowarzyszyłaniemalkażdejludzkiejaktywności(zob.Gregory1997,BradshawA.,
McDonagh,MarshalliBradshawH.2005),jednakwspółcześnietraktowaniemuzy-
kijakotłaakustycznegostanowiswoistyatrybutcodzienności.Tendencjatapoja-
wiasięzarównowprzypadkuindywidualniekształtowanegośrodowiskadźwiękowe-
goczłowieka,jakiwsytuacji,gdyodbiorcamadoczynieniaznarzuconąmuzyką,
którastanowizaprogramowanyelementdanejprzestrzeni.Wdrugimprzypadku,
zgodniezintencjąnadawcymuzykaczęstocelowopełnifunkcjęntapetyakustycz-
nej”
,awięctładźwiękowegoulokowanegonaperyferiachuwagiodbiorcy.Zzało-
żeniamabyćsłyszana,aniesłuchanawsposóbaktywny,izewzględunabierny
sposóbodbiorumożestaćsięniezwykleskutecznymnarzędziemukrytejperswazji
anawetmanipulacji.
Głównymcelemniniejszejpracyjestautorskapróbaokreśleniaspecyfikimecha-
nizmówwarunkującychtakosobliwąrelację:nadawca-(narzucona)muzyka(tła2)-
1Aplikacjapozwalającanawyszukiwanie,zakuporazpobieranieplikówmp3.Narynku
od1999roku.https:llgb.napster.coml,dostęp:6.03.2020.
2Wkażdymprzypadkuzapisnmuzyka(tła)”jestcelowy.Wskazujenaopcjonalnysposób
odbiorumuzykijakotłaakustycznego,niezależnieodintencjinadawcy.Podobnąrolępełninawias
wsformułowaniun(bierny)słuchacz”
.