Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
1uEfekt„tapetyakustycznej”jakostrategianadawcy
Przerzutnośćuwagimożedoprowadzićdotego,żeodbiorcazaczniewsłuchiwaćsię
wmuzykękosztemczytaniaizaprzestanietejczynnościalbozacznieczytaćwsposób
mechaniczny(Nowacki1973:37,za:Kofin2012:21).Przydwóchjednocześniewyko-
nywanychczynnościach,któresąwymagającepodwzględempoznawczym,uwaga
możebalansować.Wefekcieniektórefragmentybędądocierałynieconwyraźniej”
,
ainnestanąsiętłem.Fluktuacjauwagidoprowadzijednakdowyrywkowejinie-
ciągłejpercepcji.
Analizapodstawowychcech,funkcjiirodzajówuwagidopewnegostopnia
umożliwiabardziejprecyzyjnedookreślenieróżnychsposobówodbiorubodźców
dźwiękowychoraznawyższympoziomie-muzyki.Wartoponownieodnieśćsię
doklasyfikacjibodźcówzmysłowychzaproponowanejprzezStasiukiMaison(2014).
Najejpodstawiemożnawyróżnićdwiezasadniczegrupybodźcówsłuchowych:
jawnychiukrytych,wramachktórychistniejepodziałnabodźcepodprogoweipery-
feryczne(rys.1.1).
Jawne
słuchowe
Bodźce
Ukryte
Podprogowe
Peryferyczne
Rys01010Typologiabodźcówsłuchowych.Napodstawie:StasiukiMaison2014:105-118(opracowaniewłasne)
Wświetlepowyższejtypologiiaktywnesłuchanienależyrozumiećjakoproces
percepcjijawnychbodźcówakustycznych.Możnazałożyć,żewtymprzypadkuper-
cepcjajestzazwyczajwarunkowanakierowanąintencjonalnieuwagądowolną(ang.
top-downattention,ReberiReber2005).Dziękipodjęciucelowejaktywności(nod-
górnie”)iwysokiemupoziomowikoncentracjibodźcesłuchowe(np.muzyka)loku-
jąsięwczęścicentralnejpolauwagi,wzasięguuwagiintensywnej.Sąprzetwarzane
wsposóbgłębokiipełny.
Nadrugimbiegunieplasujesiępasywnesłyszenie,którenależywyraźnieodróż-
nićodpercepcjipodprogowej.Pasywnesłyszenie(lubbiernesłyszenie)toproces
odbioruukrytych,peryferycznychbodźcówakustycznych,któreprzekroczyłypróg
świadomegospostrzegania,alepozostająpozacentrumuwagi.Wgłównejmierze
procestenjestdeterminowanydziałaniemuwagimimowolnej(ang.bottom-up
