Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1i2iKategoriepercepcjisystemuspołeczno-politycznego
21
imediamająwpływnato,czegosięboimy,jestzmianastosunkudoobcych
-przybyszyzinnychkrajów,zwłaszczamuzułmanów-widocznalatem2015
roku.JanuszTazbir(2008),znawcapolskiejhistorii,dowodzi,żekulturapolska
jestnkulturązagrożenia”,aletakiego,któreprzychodzidonaszzewnątrz.Obce
siłyodstulecitylkoczekają,abynasograbić,upokorzyć,pozbawićpaństwo-
wościalbonawetunicestwić.Niedoceniamypułapekizagrożeń,jakiesamiso-
biestwarzamy(stądwięcmożeiwiększydzisiejszystrachprzedRosjąniżprzed
globalnymociepleniem).Mojebadanianadtzw.martyrologicznymnarcyzmem
(przedstawionewrozdziale6)dowodzą,żewprawdzieistniejetakirodzajpol-
skiejnarodowejtożsamości,wktórejPolskabyła,jestibędziezawszewnoblę-
żonejtwierdzy”,aleniejesttotożsamośćbardzorozpowszechnionawnaszym
społeczeństwie.
1i2iKATEGORIEPERCEPCJISYSTEMUSPOŁECZNO-POLITYCZNEGO
Wiosną1993roku,porozwiązaniuSejmuRPprzezLechaWałęsęiogłosze-
niunowychwyborówparlamentarnych,przeprowadzonoindywidualnewywia-
dyzosobami,reprezentującymiróżnegrupyspołeczne,natematzłychidobrych
stronżyciawPolscedziśiwczasachPRL.RozmawianozmieszkańcamiŁodzi
iWarszawy,pracownikamifizycznymipaństwowychzakładówprzemysłowych,
robotnikamizprywatnychprzedsiębiorstw,radnymiszczeblawojewódzkiegolub
gminnego,nauczycielamiipracownikamibanków.Wkażdejgrupiebyło20osób,
65%mężczyzni35%kobiet.Najwięcejrespondentów(46%)miałowykształce-
niewyższe,niecomniej-wykształceniezawodowe(40%),anajmniejwykształ-
ceniepodstawowe(14%).Stosunkowonajwięcejmężczyzn(85%)byłowgru-
pieradnych;średniwiekwtejgrupieto48lat.Średniwiekwśródrobotników
państwowychprzedsiębiorstwwynosił45lat,awpozostałychgrupach-40lat.
Rozmowybyłynagrywanenamagnetofonprzypisemnejzgodzierozmówców.
Stanowiłyonefragmentszerszegozespołowegobadaniapodłużnego(przeprowa-
dzonotrzyfale,wodstępachkilkumiesięcznych),zrealizowanegowInstytucie
PsychologiiPAN,afinansowanegoześrodkówFundacjiPONT(Reykowski,
1995).Głównymcelemcałegobadaniabyłopoznaniesposobówsubiektywne-
gorozumieniademokracjiiznalezienieichpsychologicznychispołecznychko-
relatów.MnieinteresowałprzedewszystkimsposóbopisusytuacjidziśiwPRL.
Respondentówproszonooswobodnewyrażenietego,jakiedobreizłestro-
nywidząwczasachrealnegosocjalizmu,czyliżyciawPRLorazżyciadzisiaj,
pozmianiesystemu.Wypowiedzibyłyalboodpowiedziaminakolejnepytania,
jednakczęściejrespondencinieodpowiadalinpokolei”,raczejwybieralijakiś
aspektrzeczywistościiopisywaligowobuwarunkachsystemowych.Wszystkie
wywiadybyłyspisywaneztaśmymagnetofonowejianalizowaneprzezdwóch
niezależnychsędziów(psychologówmającychdoświadczeniewjakościowej
analizietreści).Kodowalioniposzczególnewypowiedzi,najpierwjakonależące
