Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.PółnociPołudnie
–BurckhardtversusSkinner
StosunekludziRenesansudoreligiitakortodoksyjnej,
jakireformowanej,budziżywekontrowersjeconajmniejod150lat.
Rzadkozdarzasię,abyjednapracahistorycznauformowała
apodyktyczniewoczachcałegoświatawizerunekjakiejśepoki
napółtorastulecia.Takjestwtymprzypadku,gdyw1860rokuJacob
BurckhardtopublikowałswojąKulturęOdrodzeniaweWłoszech.
Renesanssportretowanyprzezszwajcarskiegobadaczaprzedstawia
siętragiczniezpunktuwidzeniajakiejkolwiekchrześcijańskiej
ortodoksji.Pomijającjużopispolitykiwłoskiejtegookresu,gdzie
panujewyłączniezwulgaryzowanymakiawelizmiabsolutnieamoralnie
pojętaracjastanu[27],toszczególniedramatycznieprzedstawiasię
Burckhardtowskiopisreligijnościepoki.Jegozdaniem,mediewalny
wzorzecchrześcijaninawXVIwiekuzastąpionyzostałmodelem
„człowiekauniwersalnego”(l’uomouniversale),któregoarchetypem
jestdworzanin,czylierudytaowszechstronnychzainteresowaniach,
szczególnierozkochanywkulturzepogańskiejiświeckiejpoezji.
Tenżeczłowiekuniwersalnyignorujetradycyjnąetykęiwiaręreligijną.
Pojęciatezastępujehonor,któryczęstodomagasiękrwawejzemsty,
awszelkiewiążącesięznimpojęciasądogruntusprzecznezideałem
Chrystusa.Cogorzej,honorutożsamianozesławą,coczyniłozeń
poważnyargumentdoodrzuceniawszelkichtradycyjnychcnót
opartychnaskromności[28].
ZdaniemBurckhardta,pośródwłoskichelitmiałabypanować
całkowitarozwiązłośćseksualna–takwielka,żemałżeństwa
nierozpadająsięzpowoduzdradyktóregośzmałżonków,ponieważ
niewiernośćprzestajebyćpowodemdorozpadurodzin,gdyż
traktowanajestjakonorma.Chętnierozwiązywanotakieproblemy
zapomocąkrwawejvendetty[29].
JacobBurckhardttwierdzi,żefalaimmoralizmu,którazalała
PółwysepApeniński,byłaprzyczynąbrakupopularnościidei
Reformacji.Luteripozostalinowatorzytraktowaliwiaręiłaskę
zniezwykłąpowagą,podczasgdykręgirenesansowezupełnie
jąignorowały,niebędączdolnymidoprowadzeniazaciętychsporów
