Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MIĘDZYNAUKĄAPOEZJĄ
piszącartykułyiksiążki,zmagamysięniejednokrotniezwłasnymmy-
śleniem–wiemydoskonale,żeefektkońcowyjestzłożeniemkilku
ważnychtez,aleisłabszychopinii,argumentówmocnychisłabych,
wnioskowańostrożnych,aleuzasadnionychitychoryginalnychmoże,
alezatobardziejintuicyjnych.Niektóreakapitypiszemyzpasją,bo
zawierająprzekonaniadlanasnajważniejsze,zatoinnepełniątylko
funkcjęłączników,bezwiększejdlanassamychwartości.Tymbardziej
możedziwić,żedziełainnychautorówpozbawiamychętnietejwielo-
wymiarowościitraktujemyjakopisaneciągletymsamym,jednostajnie
równiepoważnymirównieważnym,tonem.Niszczymywtensposób
właściwąimdynamikęmyślenia,którejpróbaodtworzenianadaćmoże
naszejpracyistotnąnwartośćdodaną”.Reguływnioskowania,argumen-
tacji,koherencjatwierdzeń,eliminowaniesprzeczności,zaletyprocesów
abstrahowania,budowaniaanalogii–wszystkotojestobecnewmyśli
politycznej,anieróżnisięniczymodwymogów,którestawiamymyśle-
niunacodzień.Rozwójpoznawczyjestprzedmiotemszczególnejtroski
systemuedukacji,więcwartodowieść,żejakohistorycydoktrynpotra-
fimykształcićpotrzebnewtymzakresiekompetencje.Nieprzeszkadza
tutaj–awręczprzeciwnie–żekompetencjetewsensiematerialnym26
ograniczonesądoumiejętnościmyśleniapolitycznego.Wystarczytylko
wytłumaczyćewentualnymkrytykom,żenpolityczność”–takjakją
rozumiejąhistorycydoktryn–obejmujewszelkierelacjemiędzyludz-
kieocharakterzepublicznym,czyliwpływającenażyciezbiorowości.
Niejesttowięcmyślenieopotocznieujmowanejnpolityce”,alereflek-
sjadotyczącapodstawowychkategoriiważnychdlawielunaszychco-
dziennychdziałańiopinii.Jużjakodziecilubujemysięwwyrażeniach
typu:ntoniesprawiedliwe!”,asprawiedliwychocenwszkoleoczekujemy
taksamojakpóźniejsprawiedliwegopaństwa–różniącsięprzytym
znaczniewocenietego,cojest,aconiejestsprawiedliwe.Inapraw-
26Bonieformalnym–regułymyśleniasąnaszczęściewystarczającouniwersalne.
Dziękitemu,zapomocąkrótkiegowprowadzeniałatwosprawić,byktoś,ktopierwszyraz
słyszałoPlatonie,byłwstanietylkonapodstawieplatońskiejontologiinwymyślić”roz-
wiązaniaistniejącewpaństwieidealnym.Wykorzystanietejpotęgimyśleniaprzydajesię
bardzowprowadzeniućwiczeńzhistoriidoktryn;studencibowiemchętnieucząsięwy-
korzystywanianarzędzia,którejużmają(mózg!),jeślitylkopomagaonozmniejszyćilość
materiałukoniecznegodozapamiętania.Wtymsensienigdyniezgodzęsięztezą,żedzi-
siejsistudencinniemyślą”–jaknajbardziejmyślą,jeślitylkowskażemyimwyraźnieko-
rzyściztegomyśleniapłynące.Autotelicznejwartościmyśleniedzisiajniestetynieposia-
da,itrudnoczynićztegozarzutwobecmłodegopokolenia.
29