Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NagalicyjskimPodolu.Pracanarodowaioświatowa…
skim,trembowelskim,skałackimizbaraskimistniało111parafiigrekokatolickichi32
rzymskokatolickich;najedenkościółprzypadało3015,gdynacerkiewgrekokatolic-
956dusz16.Szeregwsizeznacznymodsetkiemludnościpolskiejpozbawionych
byłodostępudoposługduszpasterskich.Uczęszczaniedogrekokatolickiejcerkwinie
byłożadnymwystępkiem,tędywiodładrogadoidentyfikacjizruskością,następnie
ukraińskością.Procesytestawałysięwszereguprzypadkównieodwracalne.Konse-
kwencjetakiegostanurzeczydobitniewyrażałaopiniajednegozkorespondentów
adresowanegodochłopówtygodnika
kościołaludpolski,zmuszonyuczęszczaćdounickiejcerkwiichrzcićdzieciwedług
Ojczyzna”:pozbawionywnajbliższejokolicy
obrządkuruskiego,
Działalnośćduchowieństwarzymskokatolickiegowpowiatachwschodnichnasiliła
dalejruszczyćsiębędzie”17.
siędziękiaktywnościarcybiskupaJózefaBilczewskiego18.Korzystajączjegowspar-
cia,znaczącaczęśćksiężywłączyłasiędopracyoświatowejinarodowej,uczestnicząc
wcodziennymżyciuwsi,organizującpatriotyczneobchodyrocznicnarodowych,wie-
ceizebraniachłopskie,takżezasiadającwzarządachkółiczytelńTSL,gniazdTowa-
rzystwaGimnastycznego
isena),kółekrolniczych,bursszkolnych,towarzystwdobroczynnych,ochronekdla
Sokół”
,kasoszczędnościowo-pożyczkowych(KasRaife-
dzieci,wspierającgminneradysieroce19.Prowadzonokatechezęwszkołachludowych,
azewzględunaduchowepotrzebypolskiegochłopstwapodjętonaszerokąskalębu-
dowękościołówikaplicrzymskokatolickichwpowiatachwschodniogalicyjskich,ze
16
A.Medyński,Powiattarnopolskipodwzględemoświatowymikulturalnym,cz.1,Tarnopol1910,s.22,25-26;
CatalogusUniversiVenerabilisClerisaecularisetregularisArchidioecesisLeopoliensisRit.Lat.proAnnoDo-
miniMCMI,Leopoli1901,s.125-132;StatystykakościelnawGalicjiwruskiemoświetleniu.Ilośćcerkwi
akościołówpolskichwArchidiecezyilwowskiejo.ł.napisałE.B.NakłademJózefaChęcińskiego,Lwów1910,
17
Szczegółoweomówieniezob.M.Dębowska,AkcjaspołecznawarchidiecezjilwowskiejzaczasówJózefaBil-
s.12.Zob.BrakparafipolskichwewschodniejGalicji,
Ojczyzna”1904,nr2.
GazetaNarodowa”nr117,22V1904.
18
czewskiego(1901-1923),
DonajaktywniejszychksiężynaPodolunależeli:KarolBialikiewicz(Chodaczków),FryderykCywiński
Archiwa,BibliotekiiMuzeaKościelne”1992,t.61,s.227-374.
19
(TrościaniecWielki),WincentyCzajkowski(Złoczów),JózefCzarkowski(Bucniów),JózefDomański(Za-
leszczyki),JanDziugiewicz(Ihrowica),JózefGawżyński(Kołomyja),KazimierzGłowiński(Chorostków),
WacławGolski(Touste),JózefGrabowski(Mikulińce),KazimierzGutwiński(Tarnopol),CyprianJurkie-
wicz(Maksymówka),TeodorKasperski(Opryłowce),StanisławKawecki(Trembowla),LeopoldKlemen-
towski(Tłumacz),MichałKonarski(Rosochowaciec,Kozowa),StanisławKorzeniowski(Trembowla),Jó-
zefLehman,FranciszekMynarski,WincentyNiemiec(Zbaraż),WładysławNowacki(Nastasów),Andrzej
Pankiewicz(Czernielów),AntoniPoznański(Zaleszczyki),KarolProcyk(Husiatyn),WalentyPuchała
(Trembowla),FeliksRydel(Płotycz),JózefSanojca(Skała),MateuszSroka(Husiatyn),MarcinStefanicki
(BorkiWielkie,Trembowla),JózefSkwirzyński(Trembowla),MichałStruś(Nastasów),PiotrStrzeszkow-
ski(Olejów),MarianSzamota(Kozłów),O.SalwatorSzpila(bernardyn),JanŚrodoń(Czernielów),Karol
Trembecki(Łozowa),BolesławTwardowski(Tarnopol),PiotrTrznadel(Janów,Trembowla),MarianUrba
(Tarnopol),FranciszekWierzbicki(Draganówka),ZygmuntWiszniewski(Zaleszczyki),WładysławŻak
(Trembowla),KonstantyMariaŻukiewicz(dominikanin).
16