Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
A.Jaworski,P.Stączek
należącychdotegosamegogatunku,jakiliczbyichpowtórzeńwróżnych
loci,tojednakmożnastwierdzić,żewtychmutatorowychregionachob-
serwujesiędużągenetycznąniestabilnośćsekwencjiSSR,któraobjawia
sięzmianamiliczbypowtórzeń,spowodowanąichekspansjamiidelecja-
mi.Okazałosię,żegenetycznaniestabilnośćSSRleżyupodłożajednego
zbardzoważnychmechanizmówodpowiedzialnychzazmianyfazowe,
któresąwyrazemprzystosowaniabakteriidozmianśrodowiskawzrostu,
szczególniewwarunkachstresówśrodowiskowych,wtyminterakcjigo-
spodarz/bakterie.
Cechącharakterystycznąbakteriizawierającychlicznepowtórzenia
sekwencjiSSRwmutatorowychregionachSSCLjestzdolnośćzasiedla-
niaróżnychgospodarzyjakożywicieliorazzdolnośćnabywaniawwa-
runkachfizjologicznychstanukompetencjidopobieraniaobcegoDNA,co
dodatkowosugerujeistotnąrolętychsekwencjiwzmiennościadaptacyj-
nejbakteriichorobotwórczych,jakikomensalnych[5].
2.Molekularnemechanizmyorazkonsekwencje
biologicznegenetycznejniestabilności
bakteryjnychsekwencjiSSR
Pojawianiesięwpopulacjachbakteriialternatywnychfenotypów
będącychwynikiemgenerowaniaodwracalnychgenotypówokreślasię
wliteraturzezmianamifazowymi(ang.phasevariation)[6,16].Niema
dzisiajwątpliwości,żejednązniezwykleważnychprzyczynzmienności
fazowejjestgenetycznaniestabilnośćsekwencjiSSRobecnychwgenach
kodującychmiędzyinnymisyntezęwielubiałekistrukturkomórkowych,
którejakoantygenyodgrywająważnąrolęwinterakcjipatogen/gospo-
darz(Tab.1Ai1B)[5,6,16].
PrzyczynęgenetycznejniestabilnościbakteryjnychsekwencjiSSR,
objawiającąsięichzdolnościądoekspansjiorazdelecji,upatrujesię
zzjawiskupoślizguniciDNAwczasiereplikacji(ang.slipped-strand
mispairing–SSM)[5,6,8,17].ReplikacjaDNAwymagarozerwania
komplementarnychniciwdupleksieDNA,wobrębiektórychwwyniku
alternatywnegoparowaniazasadazotowychwrejonachSSRmogąwy-
tworzyćsięwypętleniaDNAzarównonanicimatrycowej,jakinowosyn-
tetyzowanej.Wakceptowanympowszechniemodeluzakładasię,żewy-
tworzenietakiejstrukturynanicimatrycowejprowadzidoominięcia
wypętlonegoregionuprzezpolimerazęDNA,cowkonsekwencjiskutkuje
delecją,podczasgdyjejpowstanienanicinowosyntetyzowanejjestźró-
dłemekspansjispowodowanejpoślizgiempolimerazyDNA(Rys.1).
