Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
HenrykSamsonowicz
niacałąziemią.Byćmożeotakieprzesłaniechodziło,alemożnamiećt-
pliwości,czydotyczyłoglobu(przecieżkulistośćzieminiebyłapowszech-
nieznana).Jużprędzejmożeowojabłkosymbolizowaćcałośćwładzy,jej
pełnię,możewyobrażenieuniversum.
Wynikajązestosowaniatychatrybutówkoronacyjnychdośćoczywiste
wnioski.Monarchakoronowanybyłwodzem,sędziąiwładcąziemi.Pełnić
miałfunkcjebyużyćterminologiinowożytnejustawodawcze,sądowni-
czeiwykonawcze.Wświetlewspomnianychregułzawartychwrzymskim
pontyfikalemiałbyć„wiernyjakAbraham,łagodnyjakMojżesz,mężnyjak
Jozue,pokornyjakDawid,mądryjakSalomon”.
Oobowiązkachwładcyświadczyłystawianemuwtrakciekoronacjipo-
stulaty.Królmiał„panować,przebaczać,obdarowywaćinagradzać”(regen-
de,indulgende,largende,renumerende23).Wspieraćgowtychdziałaniachmiało
religijneznaczenieinsygniówkoronacyjnychtraktowanychjakorelikwie.
WewnętrznaobręczŻelaznejKoronyLongobardówmiałabyćjakobyukuta
w593r.zgwoździaKrzyżaChrystusa(wrzeczywistościjesttozapewne
naramiennikpochodzącyzIXw.).Naszczytachkoroncesarzyrzymskich
OttonówIiII,znanychzikonografii,takżeKonradaIIijegonastępców,
umieszczanebyłypoświęcanekrzyże,niekiedytakżezwizerunkamiświę-
tych.
Ważnąrolęprzykoronacjigrałaorganizacjaprzestrzeni.Tron,naktórym
miałzasiadaćcesarz,powinienbyćustawionywysoko,aleniemógłprze-
wyższaćstopniołtarza.Obok,niecoponiżej,znajdowałysiętaboretydlabi-
skupówbiorącychudziałwuroczystości.Władca,pouroczystymwejściudo
świątyni,stosownieodziany,klękałprzedkoronatoremi,kładącręcena
Ewangelii,składałzobowiązanie,żeczynićbędziepokójisprawiedliwość
powierzonemusobieludowi,strzecbędzieprawKościołaipilnowaćuczci-
wości.Protokółkoronacji,zmienianywciągustuleci,przewidywałteżpa-
daniekrzyżemnaziemię,odmawianiestosownychmodlitw,namaszczanie
rękiibarkumonarchy.Pokolejnychmodlitwachwręcewładcywkładany
byłmieczzwezwaniem,bysłużyłonobronieKościołaiwiernych.Dopiero
gdywładcawyjmowałmieczzpochwyinimpotrząsał,koronatornakładał
mukoronęiprowadziłdotronu,intonującdziękczynnemodlitwyiprzyj-
mującdaryznoszoneprzezwładcędostópołtarza.Mszakończyłasięudzie-
leniemprzezkonsekratorauroczystegobłogosławieństwa.Jakwynikaztych
1111111
23PontificaleRomanum...,s.150nn.Por.S.Weinfurter,Niemcywśredniowieczu,tłum.
A.Gadzała,Warszawa2010,s.49.