Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
66
TomaszKempa
wilisiędopierownastępnychdekadachpośmierciOstrogskiego.Cześćznich,
choćpoczątkowobyłaidentyfikowanazkonkretnymimagnackimipatronami,
zbiegiemczasuwybiłasięnastosunkowodużąpolitycznąniezależność,corów-
nieżzwiększałoichautorytetwśródszlachty.
WśródwszystkichposłówprawosławnychzpierwszejpołowyXVIIw.ak-
tywnością,nietylkozresztąnapoluparlamentarnym,wyróżniałosięszczegól-
niedwóch:AdamKisiel(1600-1653)orazŁawryn(Wawrzyniec)Drewiński
(1568-1640).Postaćtegopierwszegojestszerokoznana.Uczestniczyłonjako
posełsejmikówwołyńskiego,kijowskiego,apotemteżczernichowskiego,co
najmniejw12sejmach24.Następniezasiadałwsenacie,najpierwjakokasztelan
czernichowski(1639),potemkijowski(1646),wreszciejakowojewodabracław-
ski(1648)ikijowski(1649).Porazpierwszyuczestniczyłwsejmiew1624r.
(jakoreprezentantWołynia).Niebyłjednakwówczasjeszczeprawosławnym.
Naprawosławieprzeszedłwdrugiejpołowielat20.XVIIwieku25.Jużjakody-
zunitazramieniakrólabezskuteczniepracowałw1629r.naddoprowadzeniem
dowspólnegosynoduunicko-prawosławnegoweLwowie.Kisielodegrałistotną
rolęnasejmikuwołyńskimokresubezkrólewia1632r.jakojedenznajważniej-
szychstronnikówWładysława26.Równiedużeznaczeniemiałfakt,żewydatnie
przyczyniłsięontakżedoskłonieniaKozakówdoudziałuwwojniezMoskwą
w1633roku.Nicdziwnego,żenowykrólmuufał.Bezwątpieniajegopoglądy
ipostawawywarłypewienwpływnadecyzjeWładysławadotycząceprawosła-
wia.Wczasierządówtegomonarchyprawosławieuzyskałorównorzędnąpo-
zycjęwstosunkudoKościołaunickiego,odzyskującpołowębiskupstwiszereg
zabranychwcześniejprzezunitówcerkwi.Natymtledochodziłojednakdokon-
fliktówmiędzystronąprawosławnąaunicką,czegowyraźneodbiciewidzimy
nasejmachzlat30.i40.Kisielstałsięwówczasnajważniejszymmówcązabie-
rającymgłoswobronieprawosławianasejmachokresupanowaniaWładysława
IV
.Wczasierządówtegomonarchyprawosławieuzyskałorównorzędnąpozycję
wstosunkudoKościołaunickiego,odzyskującpołowębiskupstwiszeregzabra-
nychwcześniejprzezunitówcerkwi.Natymtledochodziłojednakdokonfliktów
międzystronąprawosławnąaunicką,czegowyraźneodbiciewidzimynasejmach
zlat30.i40.Kisielwypowiadałsięwówczaswkwestiizwrotuprawosławnym-
zgodniezdecyzjamikomisjipowołanejprzezkróla-cerkwiwmiastacheparchii
24
Byłytonastępującesejmy:1624,1628,1629(I),1631,1632,1633,1635(I),1637(I),1638,
1639.Ponadto,będącjużsenatorem,uczestniczyłwobradachizbyposelskiejw1640i1641r.,
K.Mazur,Wstronęintegracjił,s.199;T.Kempa,Wobeckontrreformacjił,s.491.
25
PrzyczyniłosiędotegojegomałżeństwozAnastazjąHulkiewicz-HlebowskąIprzeniesieniesię
naKijowszczyznę.PublicznieKisielogłosiłswojeprzejścienaprawosławiedopierowWielka-
noc1632r.,A.S.Radziwiłł,PamiętnikodziejachwPolsce,t.1,Warszawa1980,s.157,163;
F.Sysyn,BetweenPolandandtheUkraine.TheDilemmaofAdamKysil,1600-1653,Cambrid-
geMassachusetts1985,s.52-54,66.
26
WładysławIVdoAdamaKisiela29sierpnia1632r.,BibliotekaOssolineumweWrocławiu,
rkps5972,s.5.
