Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
72
TomaszKempa
InnymaktywnymdziałaczempolitycznymwyznaniaprawosławnegozWo-
łyniabyłłowczy,aod1618r.chorążywołyńskiAleksanderChrynicki(Chre-
nicki)(zm.1623),któryszerszyautorytetuszlachtyzdobyłjakouczestnikwo-
jenzTurcją,SzwecjączyMoskwą.Pięciokrotnieposłowałnasejmy:1603,
1606,1615,1616,1619.Głoswobronieprawosławiazabierałm.in.zgodnie
zinstrukcjąsejmikułuckiegowczasietegoostatniegosejmu62.Ponadtokil-
kakrotniepełniłfunkcjęmarszałkasejmikuwŁucku,m.in.wważnymokresie
rokoszuZebrzydowskiego(1606,1607,1613,1617).Nasejmikurelacyjnym
w1607r.Chrynickizostałwybranyposłemdokróla,bezskuteczniedomagając
sięuwzględnieniagłosuszlachtyprawosławnejprzynominacjinowegowłady-
kiłucko-ostrogskiego63.Podinstrukcją,zktórąChrynickiudawałsięwówczas
doZygmuntaIII,podpisałsiętakżejegoojciecIwan,równieżnależącydo
popularnychdziałaczyszlacheckichnaWołyniu(wlatach1582,1595,1596,
1598byłposłemnasejm)64.
Zgronaparlamentarzystówprawosławnychposłującychnasejmzwo-
jewództwakijowskiegonależywyróżnićprzedewszystkimFedoraProskurę
Suszczańskiego(zm.1647),którywswojejdługoletniejdziałalnościpublicz-
nejpotrafiłzdobyćsobiepozycjęczłowiekaodużejniezależności,atakże
nieustępliwościwobronieprawosławia.Tenpisarzziemskikijowskiuczest-
niczyłwconajmniej8sejmach,najpierww1607r.(brałudziałtakżewroko-
szowymzjeździepodJędrzejowem65),apotempodłuższejprzerwiewlatach:
1627,1629(I),1631,1632(II),1633,1637(II),1638.Ponadtomarszałko-
wałsejmikowiw1618r.,adwalatawcześniejbyłdeputatemdoTrybunału
Koronnego.ProskuraSuszczańskibrałudziałwewszystkichważnychelek-
cjachprawosławnychhierarchówzwiązanychzKijowszczyzną:metropolitów:
PiotraMohyły(1632),SylwestraKossowa(1647),archimandrytówpieczer-
skich:ZachariaszaKopysteńskiego(1624)iJózefaTryzny(1647)66.Należałdo
gronaprawosławnejszlachty,którejniewątpliwiedalejbyłodokompromisu
zunitami,choćpodczassejmu1629r.omawiałwrazzinnymiposłamiprojekt
konstytucjiwkwestiizwołaniawspólnegoprawosławno-unickiegosynoduwe
Lwowie.Potemjednakodżegnywałsięodtego,żepopierałwydaniekrólew-
skichuniwersałówwtejsprawie.Wyraźnieopowiadałsięprzeciwwyjazdowi
62
J.Rzońca,OstatnisejmprzedCecorą,nPamiętnikBibliotekiKórnickiej”1983,z.20,s.21,69,
76;idem,Sejmikiprzedsejmemzwyczajnym1619roku,nZeszytyNaukoweWSPwOpolu”,
63
ser.A,HistoriaXIV
AJZR,cz.2,t.1,s.82-84.
,1977,s.42.
64
K.Mazur,Wstronęintegracjił,s.427.
65
AGAD,AR,dz.II,511.
66
AJZR,cz.2,t.1,s.336-348;C.Голубев,Киевскийś,t.1,s.272;K.Mazur,Wstronęin-
tegracjił,s.429;H.Litwin,Równidorównychś,s.82-83.WelekcjiMohyłyuczestniczyli
takżeinniprawosławnitrybuniszlacheccywspomnianiwtymartykule:A.Kisiel.Ł.Drewiński,
M.Kropiwnicki,H.Czetwertyński,S.Hulewicz-Wojutyński,A.Puzyna,A.Ogiński,J.Ogiński,
S.Ogiński,Hац.ональнаб.бл.отекаУкра.ни.мен.В.I.Вернадського(Kijów),f.2,nr1441.
