Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
70
TomaszKempa
sławia.Wspomnijmytylko,żewbardzoróżnysposóbwspierałnajważniejsze
bractwacerkiewnewRzeczpospolitej:weLwowie,Wilnie(wkońculat20.był
jegostarostąrocznym),LublinieiŁucku,któregobyłjednymzzałożycieli46.
Jednymznajczęściejposłującychposłówprawosławnychzsejmikułuckiego
byłkniaźHrehoryCzetwertyński(zm.1651),wojskiwłodzimierski,aod1639r.
podkomorzyłucki.Jegoaktywnośćjakoparlamentarzystyprzypadłanaostatni
okresrządówZygmuntaIIIipierwszelatapanowaniaWładysławaIV
.Czetwer-
tyński,któryrównieżtrzykrotniemarszałkowałsejmikowiwŁucku(1630,1634,
1635),posłowałna12sejmów:1626(II),1627,1628,1631,1633,1635(IiII),
1637(I),1638,1639,1648(II),1650(II)47.Wpoczątkachdziałalnościpublicz-
nej,w1601r.,podpisałaktwobroniebractwalubelskiego,choćdwalatapóźniej
jegopodpisznalazłsięzkoleinadokumenciezpoparciemdlauniibrzeskiej,sy-
gnowanymprzezczęśćwołyńskiejszlachty48.Późniejjednakwyraźniestanąłpo
stronieprawosławia.W1635r.królWładysławIVustanowiłgoczłonkiemko-
misjidorozdziałucerkwimiędzyprawosławnymiaunitamiwKoronie49.Wsku-
tekponownegozaboruprzezunitówdwóchcerkwiwSokalu(p.w.św.Michała
iśw.Mikołaja)przyznanychprawosławnymCzetwertyńskiwrazzinnymiprzed-
stawicielamidyzunickiejszlachtywziąłudziałwstyczniu1646r.wpróbiezbroj-
negozajęciatychświątyń,któreostateczniewyrokiemsąduzadwornegoprzeszły
wręceprawosławnych50.Podkomorzyłuckibrałudziałw1647r.welekcjinowe-
gometropolitykijowskiego(pośmierciMohyły)SylwestraKossowa51.Czetwer-
tyńskibyłwspólniezżonąfundatoremnowegomonasterużeńskiegowjegoro-
dzinnymgnieździe-Czetwertni-gdziepóźniejzostałpochowany52.Jegownuk
Gedeon(synZachariasza)byłprawosławnymbiskupemłuckim(1663-1684),
apotemmetropolitąkijowskim(1684-1690),adrugizwnuków,Sylwester(syn
Wacława),zostałprawosławnymbiskupembiałoruskim(1707-1729)53.
46
AJZR,cz.1,t.6,Киев1883,s.474-476,743-748;ibidem,cz.1,t.10,Киев1904,s.125,522-
523;ibidem,cz.1,t.11,Киев1904,s.393;ibidem,cz.1,t.12,Киев1904,s.485,496-497;
АктыиздаваемыеВиленскоюАрхеографическоюкомиссиеюдляразборадревнихактов,
t.8,Вильна:1875,s.109-111;I.Ворончук,Шляхетськийр.дДривинських:генеалог.я
.матримон.альн.зв’язки(XVI-першaполовинаXVIIст.),nСтуд...матер.ализ.стор..
Волин.”2012,Кременець2012,s.205.
47
K.Mazur,Wstronęintegracjił,s.428;J.Wolf,Kniaziowielitewsko-ruscyodkońcaczterna-
stegowieku,Warszawa1895,s.46.
48
Пам’ятки.Арх.вУкра.нсько.Церквии,t.3:Документидо.стор..ун..наВолин..Ки.вщин.
к.нцяXVI-першо.половиниXVIIст.,Ки.в2001,s.118-119.
49
AJZR,cz.1,t.6,s.691-692;T.Kempa,Wobeckontrreformacjił,s.433.
50
AJZR,cz.1,t.10,s.578-581;T.Kempa,Wobeckontrreformacjił,s.501.
51
WelekcjiKossowauczestniczyłteżAdamKisiel,atakżesynowieHrehoregoCzetwertyńskie-
go,ZachariasziWacław,AJZR,cz.2,t.1,s.343-348.
52
AJZR,cz.1,t.6,s.471-473,476-479;T.Kempa,Fundacjemonasterówprawosławnych
wRzeczypospolitejwpierwszejpołowieXVIIwieku,[wi]ŻyciemonastycznewRzeczypospoli-
tej,red.A.Mironowicz,U.Pawluczuk,P.Chomik,Białystok2001,s.78.
53
A.Mironowicz,SylwesterCzetwertyński,biskupbiałoruski,Białystok2004,s.99,109.
