Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
96
MariuszR.Drozdowski
Jeszczewyraźniejswojepoglądynatematmetodrozwiązaniasytuacjina
UkrainieprzedstawiłKisielwliściedoJanaKazimierzazkońcapaździerni-
ka1650r.21Podkreślając,żewocenieKozakówprzyczynąistniejącegostanu
rzeczyjestnaruszenieprzezhetmanaPotockiegougodyzborowskiej,radził
dokonanienarzeczCerkwiprawosławnejustępstw,bezktórychniemożliwe
będzieutrzymaniepokoju22.ZaproponowałteżprzeniesienieZaporożców
zwojewództwkijowskiego,bracławskiegoiczernihowskiegododóbrWKMci,
cowjegorozumieniuzmniejszyłobywrogośćmiędzynimiaszlachtą.Zmy-
śląoumożliwieniutejoperacji,wojewodakijowskiobiecywał:nmypierwsi
zWojewództwanaszegowolelibyśmynatęsumęsięzłożyć,byletylkotaci-
tum,ażebyśmyznieśliserwitutem,etadnostraredeamuspatrimonia,ponie-
ważinaczejexcuterejugumordyiKozakówettotusplebisniemożemyteraz,
ajeśliTurczynprzychylisiędotego,niezmożemynigdy”23.Radywojewody
kijowskiegonaniewielesięjednakzdały,albowiemzewzględunapostęp-
kiChmielnickiegowMołdawiiJanKazimierzskłonnybyłraczejdopodjęcia
stanowczychkrokówwobecKozaczyzny.Zdatowanychna8październikado-
niesieńnuncjuszaapostolskiegowRzeczypospolitejGiovanniegodeTorresa
dowiadujemysięoplanachuderzenianaChmielnickiegowokresiezimowym
ztrzechstron:zRusimonarchachciałwysłaćwojskokoronnezLitwy-litew-
skie,odpołudniazaśmiałuderzyćhospodarmołdawski,chcącypomścićdo-
znanekrzywdy24.Wtejsytuacjiniedziwi,żekwestianowejwojnyzKozakami
zostałapoddanapoddebatępubliczną.
Winstrukcjinasejmiki,któremiałyodbyćsię7listopada,królakcentował,
żepomimoakceptacjiprzezsejmugodyZborowskiej:nobywateleWojewództw
tamtychoniedośćuczynieniesobieinieoddawanieposłuszeństwaodpoddanych,
takwojskoZaporoskieprzeciwobywatelomtamecznymiwieluinnymosobom
ustawiczniedoJKMciwnosząquaerimonias,zktóremijednozwyruszeniapo-
stanowionegoJKMcispodziewaćbsiępokojupotrzeba”25.
21
ListpanaKisielawojewodykijowskiegodokrólajmsci,Kijów,26octrobis1650,Biblioteka
ZakładuNarodowegoim.OssolińskichPolskiejAkademii(dalej:Boss),rkps3564,k.248v.
-257r.;JakubaMichałowskiego,wojskiegolubelskiegoapóźniejkasztelanabieckiego,księga
pamiętniczazdawnegorękopismabędącegowłasnościąLudwikahr.Morsztynawydanastara-
nieminakłademc.k.TowarzystwaNaukowegoKrakowskiegoprzezA.Z.Helcla,Kraków1864,
s.583-589.
22
ListpanaKisielaś,JakubaMichałowskiegoś,s.583.
23
Ibidem,s.588.
24
n[Suamaesta]micommunicoinoltreconfidentementeilpensierodivolerintempod’inverno
assalirilChimilinskipertrelati,coll’essercitodiRussia,collaltrodiLituaniaeconquello,
chesperavadallprincipediVallachia,pervendicarsidall’ingiuriericevute”,ListG.deTorresa,
Warszawa,8października1650r.,[w:]Жерела,t.16,Ватиканськ.матер.алидо.стор..
Укра.ни,з.бравiвидавС.Томаш.вський,Льв.в1919,t.1:Донесенняримськихнунц..впро
Укра.ну1648-1657р.,s.92
25
Instrukcyanasejmikiprodie7novembris1650,Warszawa,okołopoczątkuPaździernika1650,
[wi]JakubaMichałowskiegoł,s.567.
