Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zwiększyłyprodukcjęo132%.Przemysłwłókienniczyzaspokajał
w1940r.prawie80%potrzebrynkuwewnętrznego,anajwiększy
przyrostprodukcjiodnotowałycukrownietureckie.Ichprodukcja
wzrosławlatach1927–1930z5tys.doponad95tys.ton[237].
11marca1938r.porazpierwszypodanodowiadomości,
żeprezydentjestchory.24marcarządtureckikupiłwAngliijacht
Savarona,abyprezydentmógłnanimwypoczywaćiłatwiejznosić
dolegliwościchoroby,abyłaniąmarskośćwątroby.Chorobabyła
wdużymstopniukonsekwencjątrybużyciaKemala,którypotrafił
niespaćprzezkilkanocy,paliłbezprzerwypapierosy,wypijał
dziennieniezliczonefiliżankikawyimnóstwoalkoholu.8listopada
prezydentzapadłwśpiączkę,adwadnipóźniejogłoszono
wiadomośćojegośmierci.Atatürkzmarłwwiekuzaledwie57lat.
W1953r.trumnazjegociałemumieszczonazostałanastałe
wspecjalnymmauzoleumAnitKabirwAnkarze[238].
WchwiliwybuchuIIwojnyświatowejwTurcjidobrze
pamiętano,żeprzystąpieniedoIwojnyświatowejdoprowadziło
doupadkuImperiumOsmańskiegoinaskrajkatastrofynarodowej.
Stądteżwtureckichkręgachpolitycznychbyłysilnetendencje
dozachowaniawnowejwojnieświatowejneutralności.Niemniej,
jeszczeprzedwybuchemwojny,TurcjazawiązałasojuszezWielką
BrytaniąiFrancją.19października1939r.Ankarapodpisałatraktat
owzajemnejpomocyzWielkąBrytaniaiFrancją,któreobiecały
udzielićjejpożyczekirozwiązaćproblemzadłużenia
zagranicznego[239].
RządtureckistarałsięutrzymywaćpoprawnestosunkizMoskwą.
Zależałomuwtymprzypadkunauzyskaniugwarancjiintegralności
terytorialnej.Jednakpopodpisaniu23sierpnia1939r.układu
osojuszuMoskwyzBerlinem,pozycjaAnkaryznaczniesię
skomplikowała.WmomencienapaściNiemiecnaPolskę1września
1939r.władzetureckieznalazłysiępodsilnąpresjązestrony
Berlina,którychciałuzyskaćichpoparcielubostatecznieskłonić
dozachowanianeutralności.JednocześnieMoskwa,którastała
wtymmomenciepostronieNiemiec,zaczęładomagaćsię