Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AndrzejHuczko
Rozdział1
Onanotechnologiisłówkilka000
Czytając-w100-lecieprzyznaniadrugiejNagrodyNoblaMariiSkłodowskiej-Cu-
riewdziedziniechemii-słowanaszejwielkiejRodaczkiipatronki2011roku,usta-
nowionegoprzezONZiUNESCODŚwiatowymRokiemChemii”,będącemottemtej
monografii,nasuwasięnamrefleksja,jakbardzozmieniłysięwarunkiDuprawiania
nauki”.Nieustanneprzygotowywaniekolejnychwnioskówgrantowych,Dpapierkomania
ibuchalteria”,towarzyszącenieodmiennierealizowanymbadaniom(podtymwzglę-
demgrantyeuropejskiebijąnawetnagłowęDnasze”krajowe...),sformalizowanaspra-
wozdawczośćzukończonychprac,anadewszystkosilnapresjaszybkiegopublikowa-
nia,częstofragmentarycznychwyników-czywszystkotopozwalajeszczedostrzegać
naukowcomDbajkowyświatnauki”,takjakMadameSkłodowska?Ajeszczepółwieku
temusłynnyfizykamerykański,RichardFeynman,równieżlaureatNagrodyNobla
wdziedziniefizyki,pytającrektorajednejznajlepszychuczelniamerykańskich-którago
zatrudniła-czymwłaściwiemasięzajmować,usłyszał:DEnjoyyourself!”[1].Botakjak
dzieckoodkrywającebezstressowotajemniceświatagootaczającegopodczaszabawy,
taktylkonaukowiecnieobciążonyDproządniacodziennego”możenajlepiejdostrzegać
iodkrywaćDbajkowezjawiskanatury”...
HarryKroto,współodkrywcafulerenów(nowejodmianyalotropowejwęgla-1985
rok),jedenztrzechlaureatówNagrodyNoblawdziedziniechemiiwroku1996(za
odkryciefulerenów)orazjedenzpionierównanotechnologii,wjednymzostatnich
wywiadów[2],100latpoMariiSkłodowskiej-Curie,wygłaszazaskakującopodobną
opinię.Pytanyoocenęaktywnościzawodowejmłodychnaukowców,pracujących
wmieścieTsukuba,japońskimodpowiednikuSiliconValley,weksperymentalnymInter-
nationalCenterforYoungScientist(próbastworzeniakosztownego-alenatoakurat
tenkrajstać-inkubatorabyćmożeprzyszłychNoblistów…)nietylkokrytycznieocenia
Dpresjępublikowaniaizastosowań”,jakoprzygniatającąentuzjazmnaukowyizagraża-
jącąszansomprzełomównaukowychwobszarzenaukpodstawowych,alewyrażateż
ważnąopinię,dojrzalibadaczepowinniDpozwolićmłodymnaukowcomzachowywać
sięjakdzieciwpokojuzabaw,ajedennapięciuodkryjecośnaprawdęwartościowego”.
Panujepowszechnaopinia,właśnieodkryciefulerenów,apóźniejmetodyelek-
trołukowej(pierwszejumożliwiającejichsyntezęwilościachmakroskopowych)w1990
rokuprzezKrätschmeraiinnych[3,4],stanowiłopocząteknanotechnologii-obszaru
badańpodstawowychistosowanych,związanychzobiektamiizjawiskaminapozio-