Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Rozdział1.Onanotechnologiisłówkilka…
mienanometra,czyli10
-9
metra.Zananomateriałyprzyjętouważaćobiektymaterialne,
którychprzynajmniejjedenwymiarjestmniejszyod100nm.Wedługzalecanejprzez
KomisjęEuropejskązdn.18października2011r.(2011/696/UE,Dz.Urz.UEL275/38)
definicjinanomateriałtoDnaturalnymateriał,powstałyprzypadkowolubwytworzony,
zawierającycząstkiwstanieswobodnymlubwformieagregatualboaglomeratu,wktó-
rymconajmniej50%lubwięcejcząstekwliczbowymrozkładziewielkościmajedenlub
więcejwymiarówwzakresie1-100nm”.
JednaktonieKrätschmer,leczwspomnianywcześniejFeynmanpowinienbyćuwa-
żanyzaDprekursorawspółczesnejnanotechnologii”,nowejdziedzinynaukiitechniki,
takbujnierozwijającejsię,szczególnieodpoczątkówXXIwieku.Ontobowiem,podczas
historycznegojużwykładuwAmerykańskimTowarzystwieFizycznymwgrudniu1959
roku,przedstawiłwizjęDtworzenianowegoimałego”przyużyciuatomówicząsteczek
orazwykorzystaniaznanychpraw.Esencjąjegowystąpieniabyłazaśsłynnamaksyma,
stanowiącadziśmottonowoczesnejnanotechnologii,żeD…tamnadolejestdużomiej-
sca…”(ang.Thereisplentyofroomatthebottom…).
Ludzkośćpoupływietysiącleciopanowałamaterięwskalimakro-najlepszymchyba
przykłademjesttuWielkiMurChiński(budowęrozpoczęto700latprzednasząerą),
odługości5600km,któregopodstawowyelementstanowiglinianacegłaowymiarach
10×20×30cm.PrzesłanieFeynmanazakładałozaś,żepowinniśmy,znającpodsta-
woweprawafizyki,chemiiibiologii,nauczyćsięnaśladowaćNaturę,niedoścignionego
mistrza-wsensiemateriałowymienergetycznym-wtworzeniuzłożonejmateriiDod
podstaw”,poprzezDskładanie”pojedynczychatomówicząsteczek.Choćsceptyktu
możedoda:DNotak,aleNaturamiałanatomilionylatprocesuewolucji”...
WwizjiFeynmanaistniałateżopcjaDzgórynadół”(ang.top-down),czyliminiatu-
ryzacja,jednakuważanyzajegoduchowegouczniaDrexler,niemal30latpóźniejwswej
kontrowersyjnejksiążce[5],idzieznaczniedalejiproponujeideęsamoreplikujących
sięnanorobotów.Opierasięjużnadokładnieprzeciwnympodejściu,czyliDzdołudo
góry”(ang.bottom-up),awięc-naśladownictwiePrzyrodynaatomowo-cząsteczkowym
poziomietworzenia.BliżejswojewizjenanotechnologiiDrexlerprzedstawiłnapoczątku
lat1990.[6].
PoczątkinanotechnologiitojednakniepołowaXXwieku...Lahliliinni[7]wykazali
niedawno,żeszklarzezokresu18.dynastiiegipskiej(1570-1282r.p.n.e.)potrafiliuzy-
skaćefektopalizacjiwpółprzezroczystychbiałych,błękitnychiturkusowychamforach
(ichfragmentymożnapodziwiaćm.in.wmuzeumwLuwrzeorazwBritishMuseum
wLondynie)dziękiobecnościnanokryształówCa
2
Sb
2
O
7
!Opalizacjajesttuwynikiem
odbiciairozproszeniaświatłaprzezzdyspergowanewszklistejmatrycynanocząstki
antymonianu(V)wapnia,orozmiarzerzędudługościfaliświatławidzialnego.Związek
tenniewystępujewszakżewPrzyrodziewstanienaturalnym.Naukowcynietylkozapro-
ponowaliproceduręsyntezynanostrukturalnegoantymonianu(V)wapniapodobnądo
tej,któramogłabyćstosowana3500lattemu(m.in.określająctemperaturęwitryfikacji
składnikówszkłamiędzy750-12000C).Conajważniejszejednak-udowodnili,żenano-
kryształyopalizującegododatkuniepowstawałyinsitupodczastopieniaskładników
ikrystalizacjiszkła,leczbyłyuprzednioprzezszklarzyfaraonówzsyntezowane,adopiero
potemdodawanedomasyszklistej!Oczywiściepamiętajmyjednak,żebyłatoniewąt-
