Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BIdeTIBarchanyBogaWojny
Zwyklewyobrażamygosobiewcharakterystycznymkapeluszu,stoją-
cegonapolubitwywchmurzeprochowegodymu,zdłoniąwetkniętą
podpołęszaserskiegopłaszcza.Oczymawyobraźniwidzimy,jakjednym
gestemrzucadoprzełamującegoatakudziesiątkitysięcyswychwiaru-
sów,aponiechybnymzwycięstwiekształtujenanowomapękontynentu.
TymczasemFryderykMasson,francuskihistoryk,aprzytymbonaparty-
stapełennieskrywanegouwielbieniadlacesarza,ukazujeNapoleona,by
takrzec,wdomowychpieleszach.Zwiedzamyznimwięccesarskieapar-
tamentypałacuTuileries,poznajemytypowyplandniawładcyimenu
jegoposiłków,przyglądamysięwreszcieulubionymrozrywkom,zwycza-
jom,czydrobnym,powiedzmy,dziwactwom.Dowiadujemysięrównież,
jakpracuje,jakspędzawieczoryczyniedziele.Awszystkotowatmosfe-
rzenabożnejczciautoradlabohateraswegodziełaipośródzachwytów
nadosobowościąiintelektem,anawettonemgłosuczyprzenikliwym
wejrzeniemNapoleona.
Jednakpomimotychoznakniemalżebałwochwalstwa,francuskihi-
storykdopuszczadosiebiemyślotym,żejegopółbógdzielipewne
sferyżyciazezwykłymiśmiertelnikami,ba!Massonjestzdania,peł-
nyobrazNapoleonauzyskaćmożnajedyniepatrzącnańprzezpryzmat
tychwłaśniesfer.Stądtakienagromadzenieanegdot,błahychzdawało-
bysięszczegółów,anawetnajrozmaitszychprzedmiotówzwiązanych
zNapoleonem(patrzUDodatek”)itakadbałośćodetalewichopisie.Czy
tegorodzajuspojrzenieniejakoUzzakulis”rzeczywiściewzbogacaiuzu-
pełnianaszepojmowaniepostacicesarzaijegopoczynańwdziedzinie
krajowejimiędzynarodowejpolityki?NatopytanieCzytelnikmusiod-
powiedziećsobiesam.Niewątpliwiejednakwzbogacanasząwiedzę
oNapoleoniejakoczłowiekuzkrwiikości.
MającwperspektywietłumaczeniedziełaMassonazangielskiego
przekładuJamesaE.Matthew,jakonapoleonista-hobbysta,amówiącści-
ślej,amatorepokinapoleońskiejzcałymjejmilitarnymkolorytemikalej-
doskopemniezwyklebarwnychdrobnychepizodówiwielkichepopei
aczniekonieczniewielbicielsamejpostaciNapoleonauznałemjednak,
żezpewnościąwartodowiedziećsięwięcejocodziennymżyciuwodza
ipolityka,któregoimieniemniebezkozerynazwanocałytenhisto-
rycznyokres.Miałemcoprawdawrękachniejednąbiografięcesarza,od