Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
silnieosadzonegowEwangeliach–zauważałManteuffel–
autorytetykościelnenigdynienegowały,a,cowięcej,porzu-
cenieświataorazżyciewbiedzieiponiżeniubywałowzorcową
drogądoświętości.Kwestiatapojawiałasięodczasudoczasu
wewcześniejszejhistoriografii,naprzykładwwartościowych
pracachniemieckiegohistorykaHerbertaGrudmanna.Ta-
deuszManteuffelpotraktowałtenproblemwNarodzinach
herezjiwsposóbzasadniczyipróbowałznaleźćdlaniego
przekonującerozwiązanie.Wkonkluzjistwierdziłzatem,że
potępienieniektórychwyznawcówdobrowolnegoubóstwaby-
wałokonsekwencjąniesamejistotyichpoglądów,leczpropa-
gowaniatychżepoglądówwśródmas.Sytuacjęadeptówubó-
stwapogarszałoprzedewszystkimpubliczneprzeciwstawianie
ewangelicznegomodelużyciabogactwu,pyszeiniemoralności
możnychświeckichiduchownych.Ouznaniuokreślonychdą-
żeńzaherezjęiopostępowaniuichwyznawcówdecydował
przedewszystkimczasiwarunki,wjakichbyłyonegłoszone.
Tezywtensposóbsformułowanewywołałyżywądyskusję
wtrakcieznakomicieobsadzonejmiędzynarodowejkonferen-
cjiHerezjeaspołeczeństwawRoyaumontkołoParyża(1962).
KomunikatTadeuszaManteufflazatytułowanytak,jakwyda-
naniedługopóźniejjegoksiążka,wywołałpytaniaiuwagi,
wniektórychprzypadkachnadalnierozwiązanych.Wroz-
budowanej,opartejnabogatymmaterialeźródłowymwersji
książkowejNarodzinherezjijejautorakcentowałznaczenie
posłuszeństwawobecKościołajakopodstawowegowarunku
akceptacjiokreślonychprogramówreligijnych.Wpóźniej-
szychlatachprzypomnianoopiniębliskąrzecznikomreformy
papieskiejzXIwieku,zgodniezktórąheretykiemjestten,
ktoniejestposłusznyKościołowi(,,hereticumesseconstat,
quiEcclesiaeRomanaenonconcordat’’).Relatywizmherezji
ifunkcjonalnycharakterjejorzekaniapotwierdzaposługiwa-
niesięprzezgregorianiichnastępcówetykietąheretyków
wobecklerupraktykującegoświętokupstwo(symonię)oraz
opornegowobeczasadycelibatu(nikolaizm).
XI
