Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XIIiXIIIw.(Warszawa1955).Pracatawywołaławówczas
sporezainteresowaniewśródmediewistów.Zewspółczes-
negopunktuwidzenianależydocenićjejwaloryfaktograficz-
neorazpodjęciepewnychzagadnieńwcześniejnieporusza-
nychwpolskiejhistoriografii.Natomiastpodwzględeminter-
pretacyjnymtrudnobyłobynieuznaćomawianejpracyza
przestarzałą.
Badanianadcystersamiskłoniłyuczonegodouwzględnie-
niawszerszymzakresiedziejówwspólnotzakonnych,znacis-
kiemnaichrelacjezwyższąhierarchiąkościelną,awszcze-
gólnościzpapiestwem.Takiewłaśniespojrzeniecechowało
obszernyszkicpoświęconyzakonomKościołakatolickiego
międzyXIapołowąXIVwieku,opublikowanywpracy
zbiorowejSzkicezdziejówpapiestwa(t.I,Warszawa1958).
Dziejezakonówskierowałyuwagęautoraomawianychprac
kuobecnymwpoczątkachdziejówwspólnotreligijnychdąże-
niomdodoskonałościprzezwyrzeczeniesiędóbrmaterial-
nychiżyciaświatowegonarzeczpraktykowaniadobrowol-
nego,ewangelicznegoubóstwa.TadeuszManteuffelwswych
badaniachuwzględniałszerokiwachlarzproblemówwiążą-
cychsięzdziedziną:indywidualneżyciepustelniczeiróżne
odmianyeremityzmu,wędrownekaznodziejstwo,bardziejlub
mniejefemerycznenowopowstająceformyżyciawspólnegoi,
wreszcie,teprzejawyzbiorowychdążeńdodoskonałościdu-
chowej,którezczasemosiągnęłydojrzałykształtwspólnot
zakonnychoustalonymmiejscuwstrukturachKościoła.
Uczonegozafascynowałowielceistotnepytanie,któremia-
łowytyczyćgłównykierunekjegoposzukiwań.Dotyczyłoono
przyczynrozmaitego,aniekiedywręczdiametralnieodmien-
negolosuśredniowiecznychwyznawcówdobrowolnegoubó-
stwa,zktórychczęśćotrzymałaoficjalnąakceptacjęKościoła
(czasempopoczątkowychtrudnościach),podczasgdypozo-
stałychwyznawcówtejideispotykałoniezrozumienielub
nawetodrzucenieiwyłączeniezjednościchrześcijańskiejjako
heretyków.Wszakreligijnegowalorudobrowolnegoubóstwa,
X