Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Teoriaumysłu
1.1.Wprowadzenie
Wieluwspółczesnychbadaczyzauważa,żepoponadtrzydziestulatachbadańtermin
nteoriaumysłu”nietylkobardzozmieniłswojeznaczenie,alewciążniejestpre-
cyzyjniezdefiniowany.Przedstawiająchistorięsposobówstosowaniategoterminu,
możnauzyskaćistotnywglądwzakrespojęcia,doktóregotermintensięodnosi.Ce-
lemrozważańpodjętychwtymrozdzialejestwłaśniezapoznanieczytelnikaztermi-
nologią,przedstawieniepróbdefiniowaniapojęciaorazwskazanieterminówblisko-
znacznych.Wpodsumowaniutegorozdziałuprzybliżonoznaczenietakichterminów,
jakmetareprezentacja,rekursja,mowawewnętrznairefleksja,abywskazaćgłówne
zamierzenietejpracy,jakimbyłoskonstruowaniemodeluwyjaśniającegonarodziny
irozwójrefleksjinadmyśleniem.
1.2.Teoriaumysłu.Narodzinyterminu
ZdaniemAstingtoniBaird(2005)terminnteoriaumysłu”zostałwprowadzonydo
psychologiirozwojudwiemaróżnymidrogami.Wlistopadzie1979rokuWellman
podczaskonferencjiTheGrowthofInsightintheChild,wMadison,przedstawiłrefe-
ratzatytułowanyAchild’stheoryofmind,wktórym-omawiajączagadnienierozwoju
metapoznania-zaprezentowałdziecięcąkoncepcjępoznania,nazywającjąwłaśnie
teoriąumysłu.Drugadroga,znacznieczęściejprzywoływanawliteraturzeprzedmio-
tu,topracaPremackaiWoodruffa(1978),którastałasięinspiracjądlapsychologów
rozwojowych,naprzykładBretherton(Bretherton,McNewiBeeghly-Smith,1981)
czyWimmera(WimmeriPerner,1983).Publikacjatawywołałarównieżdyskusję
wśródfilozofów,aszczególnierozważaniaDennetta(1978)byłyistotnąwskazówką,
jakskonstruowaćzadanie,któregorozwiązaniedowodziłobyposiadaniateoriiumy-
słu.Wartozatempokazać,jakanalizyprowadzoneprzezprymatologów,filozofów
ipsychologówrozwojudoprowadziłydoskonstruowaniatestuznanegodziśjako
testfałszywegoprzekonaniaipowszechnieuważanegozapodstawowenarzędziedo
badaniateoriiumysłu.Możnanawettwierdzić,żetesttenwciągudwudziestulat
stałsięmiarąteoriiumysłuibyłnatylepopularnymnarzędziem,żebadaczezaczę-
liużywaćterminunparadygmatfałszywegoprzekonania”,wręczzrównująctermin