Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Narracjemedialneo„innym”
reń,azdrugiejawiającsięwpozycjioceniającegoobserwatora.Wtym
prypadkupobezpośrednimzacytowaniuwypowiedzianonimowejafry-
kani¶ki:nNiewiemy,cosiedziwgłowieSimona.Różnicekulturowesątak
i¶otne”,którawzmacniaznaceniaimplikowanewcęścipierwszejidru-
giej(cechyindywidualneSimonautożsamionezo¶ajązcynnikamikultu-
rowymi),prytoconyzo¶ałsądinnycheklerów(większejgrupy,anie
jedno¶ki-colegitymizujejegoobiektywność),któryeklerkazgadzasię
zdradzićpodjakimiśwarunkami(zob.równieżznacenieleksemupryzna-
waćwponiższejanaliziedrugiegotek¶u).Zdanie:nWśródAfrykanówroz-
powszechnionesąszamańskiepraktykipolegającena»leceniusięzAIDS
prezseks«,prezoddawaniegoinnejosobie”mabyćwyrazemsądówle-
cjali¶ów.Jednakbraksygnalizacjiautor¶wawypowiedziwskazywałbyna
to,żejejautoremje¶dziennikar,którydy¶ansujesięodprytacanych
sądów,¶osująccudzysłówwśrodkuzdaniaorazniejawnieodwołującsię
dopowszechnego¶ereotypudzikiegoAfrykanina(najdzikszehipotezy).
Waroprytympamiętaćotym,żetzw.nowyrasizm(np.wwykona-
niumediów,politykówcypracownikówakademickich,por.vanDijk1993,
2000;DoaneiBonilla-Silva2003;Cole2005;Romm2010)nieujawniasię
napoziomieCO,tylkoJAK.IdeologiawtekścienRzecpololitej”,którapo-
sługujesięracejwyważonąretorykąizazwycajnieujawniaswojej¶ron-
nicościpolitycnej,niedeklarującjawnieswoichpoglądów(mimożeje¶
pierwotniekonserwatywnai¶awiasięwskrydlecentro-prawicowym),
ukrywasięw¶rategiachformalno-językowychimechanizmachpragma-
tycnychzarównonapoziomieperlektywizacjiwypowiedziodautorskich,
jakiwodpowiedniejselekcjieklerckichcytatów.Wwypowiedzieklera
jużnapocątku(1)pojawiasięaktdyrektywnywpo¶aciukrytegorozka-
zu(proszęzrozumieć),mającynaceluugrecnionenakłonienieodbiorcy
dopryjęciapred¶awionegownioskowania.Innymprykłademukrytego
wzmacnianiagłosuekleraje¶prytocenieużytejprezniegopoucają-
co-nakazowejkon¶rukcjimodalnejwcęścinienależyoraznegatorakwan-
tyfkatoranigdywcęści(5):nNigdynienależylekceważyćmagii,jeślimó-
wimyozachowaniachKameruńcyka”
.Wypowiedźtabrmijakpodwójna
pre¶rogagroźba:nigdy(podżadnymwarunkiem)wyraźnieogranicaza-
kresmożliwościdziałania,anienależy-jakąśnormęlołecną(Majewska
2005:76).Niepodporądkowaniesiętymregułomgroziwykluceniemze
wlólnotydyskursywnej,lołecnej(klasowej),anawetkulturowej.Wpo-
łąceniuzna¶ępującąpresupozycją:nWiarawmagięje¶powszechnana-
wetwśródelit”(sensimplikowany:elitkameruńskich),całacęść(5)pryj-
mujewydźwiękbardzoarbitralny.Prywołanytuzo¶ałtymsamymtutaj
fakt,żemagiaje¶pod¶awowąsiłąnapędowądziałańwszy¶kichcłon-
23